Nitel Bir Araştırma Deseni Olarak Etnografi: Kavramsal Bir Çözümleme

Abstract

Bu alışmanın konusu nitel bir araştırma deseni olan etnografi ile ilgilidir. Alan yazında etnografi olarak kullanılan bu çalışma deseni Türkçe’de “kültür analizi” olarak ifade edilebilmektedir. Bireyler ya da toplumsal grupların kültürlerini inceleyen bu betimsel tür, kültürün insanların toplumsal davranışları üzerindeki etkisine odaklanmaktadır. Bu çalışmada etnografi araştırma deseni üzerine literatür taramasına dayalı betimsel bir tarama yapılmıştır. Araştırmada etnografinin ne ifade ettiği, nasıl bir araştırma deseni olduğu, etnografik çalışmaların avantaj ve dezavantajlarının neler olabileceği hakkında ayrıntılı bir inceleme yapılarak bilgi verilmiştir. Etnografi, kültür ve toplum çalışmalarında, eğitim bilimleri, sağlık ve klinik çalışmalarında tercih edilen bir araştırma desenidir. Etnografi yorumlayıcı paradigmaya dayalı olmakla birlikte anlama, yorumlama, öğrenme ve keşfetme amaçlarını taşımaktadır. Bu bakımdan etnografik çalışmalar, bir topluluk ya da kültüre dair sosyal anlamlar, kültürel ilişkiler ve yaşam tarzının anlaşılması ve yorumlanmasında tercih edilebilmektedir. Çalışmada etnografi, bir veri toplama yöntemi ya da aracı değil, bir araştırma deseni olarak sunulmuştur. İnsan topluluklarına ait kültürü betimlemeyi amaçlayan bu araştırma deseninin tarihsel kökeni kültürel antropolojiye dayanmaktadır. Etnografik çalışmalar ötekileştirilen ve yabancılaştırılan bazı sosyal grupların keşfedilmeyen yönlerini ortaya çıkarabilmekte, alan yazına yeni, çeşitli ve farklı bulgular yansıtabilmektedir. Bu çalışmada etnografinin kavramsal, uygulama yönleri hakkında bilgiler verilerek alan yazına destek ve katkı sunmak amaçlanmıştır.