Kronik Böbrek Hastalığında Beslenme

Abstract

AMAÇ: Kronik böbrek hastalığı (KBH) yapısal veya fonksiyonel böbrek hasarının en az 3 ay boyunca devam etmesi olarak tanımlanır. KBH’da çocuklar büyüme geriliği açısından belirgin risk altındadır. Bu nedenle beslenmenin yakın izlemi önemlidir. GEREÇ VE YÖNTEMLER: KDIGO ve konu ile ilgili makaleler taranarak KBH' da beslenme önerileri derlenmiştir. BULGULAR: KDIGO başlıklar altında önerilerde bulunmuştur. Periyodik aralıklarla evre 2-5 KBH’lı tüm çocuklar beslenme durumu ve büyüme çizelgeleri ile takip edilmelidir. Beslenme durumu 3 günlük diyet listesi ya da 3 defa 24 saatlik diyet listesi ile değerlendirilmelidir. Büyüme değerlendirmesinde ağırlık ve boy, yaşa göre percentil çizelgeleri ya da SDS ile takip edilmelidir. Tahmini kuru ağırlık ve yaşa göre ağırlık percentilleri değerlendirilmelidir. Yine vücut kitle indeksi ve 3 yaş altında baş çevresi takibi yapılmalıdır. KBH Evre 5 hemodiyaliz hastalarında normalize edilmiş protein katabolizma hızı hesaplanmalıdır. Takip sıklığı hastanın yaşına ve hastalığın evresine, beslenme ve büyüme duruma göre planlanmalıdır. Fakat genel olarak belirlenen, sağlıklı yaşıtlarına göre 2 kat sıklıkta izlenmeleridir. Poliüri, büyüme gelişme geriliği, gerileyen veya düşük BMI, besin alımında yetersizlik ve sık hastalanan çocuk ve infantlarda izlem sıklığı artırılmalıdır. Kişiselleştirilmiş bir beslenme planı çocuk ve bakım veren için planlanmalıdır. Beslenme yönetiminde asıl olarak önerilen planlamanın pediatrik nefroloji ekibi, diyetisten ve çocuğun bakıcısı ile eş zamanlı olarak multidisipliner şekilde yürütülmesidir. KBH’da risk faktörleri modifiye edilebilir ve edilemez olarak ayrılabilir. Modifiye edilemeyen risk faktörleri; düşük doğum ağırlığı, prematürite, azalan böbrek kütlesi ile somatik büyüme, daha önceki akut böbrek hasarı, düşük GFR iken; modifiye edilebilir risk faktörleri; hipertansiyon, proteinüri, obezite, asidoz, anemi, vasküler disfonksiyon, sigaradır. Bunun dışında bir de ilerlemeyi artıracak faktörler göz önünde bulundurulmalıdır. Bunlar ise; artmış ürik asit düzeyi, metabolik sendrom, glomerüler hiperfiltrasyon, hiperfosfatemi, artmış plazma FGF23 düzeyidir. SONUÇ: Çocuklarda kronik böbrek hastalığı (KBH) ilerledikçe iştah ve besin alımı azalır. Bu nedenle iştahsızlık, besinlerin bağırsaklardan emiliminde azalma, fiziksel ve nörobilişsel gelişimi etkileyen metabolik asidoz nedeniyle malnutrisyon sık görülür. Kilo kaybı özelikle GFR