Yaşlılarda Fiziksel Aktivite ile İlgili YouTube™ Videolarının Kalitesinin ve Bilgi İçeriğinin İncelenmesi
Author:
FİDAN Öznur1ORCID, YÜKSEL Fuat2ORCID, ÇOLAK Ertuğrul3ORCID, OSKAY Deran4ORCID
Affiliation:
1. ESKISEHIR OSMANGAZI UNIVERSITY, FACULTY OF HEALTH SCIENCES 2. ORDU UNIVERSITY 3. ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ, TIP FAKÜLTESİ 4. GAZI UNIVERSITY
Abstract
Amaç: Bu çalışma, yaşlılarda fiziksel aktivite ile ilgili YouTube videolarının popülerlik, içerik, güvenilirlik ve bilgi kalitesi açısından araştırılması için tasarlanmıştır.
Yöntem: İki bağımsız araştırmacı tarafından, 3 Eylül 2022’de YouTube'da yaşlılarda fiziksel aktivite ile ilgili “yaşlılarda fiziksel aktivite”, “yaşlılarda egzersiz” ve “yaşlılarda spor” anahtar kelimeleri kullanılarak sistematik bir tarama yapıldı. Her bir anahtar kelime için 50 video değerlendirildi. Video kaynağı, yüklemeden bu yana geçen süre, video süresi, görüntülenme ve beğeni sayısı gibi nicel özellikler kaydedildi. Video popülerliği, izlenme oranı kullanılarak belirlendi. Videoların kalitesi ve bilgi içeriği Journal of the American Medical Association (JAMA), Küresel Kalite Skalası (Global Quality Scale, GQS) ve Yaşlılarda Fiziksel Aktivite Skorlama Sistemi (YFASS) kullanılarak ölçüldü.
Bulgular: Videoların JAMA, GQS ve YFASS skorları sırasıyla 1.93±0.50, 1.62±1.07 ve 4.59±3.77’dir. Videoların büyük çoğunluğunun (n=25, %78.1) bilgi içeriğinin düşük düzeyde olduğu görülmüştür. En fazla izlenme oranına sahip videoların bireysel kullanıcılar tarafından yüklenenler olduğu gösterildi. Videoların büyük çoğunluğunun (%56) fiziksel aktivitenin faydaları ile ilgili bilgi içerdiği fakat çok az bir kısmında (%9) fiziksel aktivite düzeyi ile ilgili bilgi olduğu gözlendi. GQS ile YFASS arasında yüksek derecede pozitif korelasyon olduğu görülmüştür (p<0.01, r=0.714). Gözlemciler arası intraclass correlation coefficients (ICC) değeri GQS, JAMA ve YFASS için sırasıyla 0.875, 0.949 ve 0.958 olarak hesaplandı ve gözlemciler arası güvenilirliğin mükemmel tutarlılık gösterdiği belirlendi. YFASS skorlama sisteminin güvenilir olduğu görülmüştür (Cronbach alpha: 0.839).
Sonuç: Yaşlılarda fiziksel aktivite ile ilgili YouTube'daki videolar Türkçe bilgi kaynağı olarak genel olarak yetersizdir. YouTube için sağlıkla ilgili videolar hazırlanırken akademik kurum ve profesyonel organizasyonların desteği daha doğru içerikler sunulmasına yardımcı olacaktır.
Publisher
Adnan Menderes University
Reference45 articles.
1. 1. Bilir, N. (2018). Yaşlılık tanımı, yaşlılık kavramı, epidemiyolojik özellikler. Ertürk A, Bahadır A, Koşar F Serisi (ed). Yaşlılık ve Solunum Hastalıkları. TÜSAD Eğitim Kitapları, Istanbul, 13-31. 2. 2. da Costa, J. P., Vitorino, R., Silva, G. M., Vogel, C., Duarte, A. C., & Rocha-Santos, T. (2016). A synopsis on
aging—Theories, mechanisms and future prospects. Ageing Research Reviews, 29, 90-112. 3. 3. Franse, C. B., Zhang, X., van Grieken, A., Rietjens, J., Alhambra-Borrás, T., Durá, E., et al. (2019). A
coordinated preventive care approach for healthy ageing in five European cities: A mixed methods study of
process evaluation components. J Adv Nurs, 75(12), 3689-3701. doi:10.1111/jan.14181 4. 4. He, W., Goodkind, D., & Kowal, P. R. (2016). An aging world: 2015. March 2016. 5. 5. Tüik. (2021). İstatistiklerle Yaşlılar,. Retrieved from https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-
Yaslilar-2020-37227 ( Erişim Tarihi : 26.01.2023)
|
|