Yaşam Aktivitelerine Dayalı Hemşirelik Modelinin Cerrahi Hasta Eğitiminde Yeri

Abstract

Cerrahi tedavi geçici veya kalıcı fonksiyonel kayıplara sebep olabilen, beden bütünlüğünü bozan, yaşam biçimini değiştiren, ağrılı ve anksiyete dolu bir deneyimdir. Yaşanan anksiyetenin minimum düzeyde olması, hastalarda enerjinin korunmasını sağlarken bireylerin dikkatini bir konuya odaklayarak mantıklı düşünmesini ve problem çözme becerisini korumaktadır. Tedavi sürecinde sağlıklı düşünebilen hastaların zorlukları aşması ve günlük yaşam aktivitelerini sorunsuz yerine getirmesi daha olasıdır. Fakat cerrahi geçiren hastaların çoğunun orta ve yüksek düzeyde anksiyete yaşadığı bilinmektedir. Bu hastaların anksiyete nedeniyle yaşadıkları problemler bakım ihtiyacını ortaya çıkarmaktadır. Anksiyete düzeyini azaltmak için farmakolojik ve nonfarmakolojik uygulamalar mevcuttur. Farmakolojik yöntemler etkili olsa da bağırsak motilitesini azaltarak bulantı-kusmaya, solunum ve dolaşımın baskılanmasına neden olabilmektedir. Nonfarmakolojik yöntemler ucuz ve kullanımı kolay olmasına rağmen sağlık profesyonelleri tarafından, hasta takibi ve terapötik etkinliğinin değerlendirilmesi zaman aldığı için pek tercih edilmemektedir. Her iki yöntemin de kullanımı kısıtlı olduğundan anksiyete oluşumunu, tedavi sürecinin en başında engelleyecek olan hasta eğitimi önerilmektedir. Bireyselleştirilmiş hasta eğitiminin planlanması ve uygulanmasında modellerden yararlanma, yaşam aktivitelerinin en rahat şekilde gerçekleşmesini sağlarken bakım kalitesini de arttırmaktadır. Sonuç olarak, hasta eğitiminde günlük yaşam aktivitelerine dayalı hemşirelik modelinin kullanımı ile hastaya bütüncül yaklaşım; hastanın algıladığı bakım kalitesini, bakımdan memnuniyetini ve sağlık hizmetine duyduğu güveni arttıracaktır.