Gıda ve Enerji Üretimini Birleştiren Arazilerde Verimlilik Analizi: Komşuköy Agrivoltaik Çiftlik Modeli

Abstract

Amaç: Enerjisa Üretim ortaklığıyla İstanbul, Türkiye’de kurulan ilk yükseltilmiş sabit panel sistemine sahip Komşuköy Agrivoltaik Çiftlik sahasında gerçekleştirilen tarım ve enerji üretim faaliyetlerini inceleyen bu çalışmanın temel amacı, arazinin ikili kullanımı (elektrik ve biyokütle üretimi) sonucunda arazi verimliliğindeki değişimi ortaya koymaktır. Yöntem: Arazi verimliliğinin hesaplamasında esas alınan yöntem “arazi eş değer oranı (LER)”dır. Bulgular: Agrivoltaik sistemde arazi eşdeğer oranının (LER) farklı bitki türlerine göre 1,33 ve 3,30 arasında değiştiği; buna göre agrivoltaik sistemlerin, gıda ve elektrik üretiminin ayrı arazilerde gerçekleştirildiği durumlara göre %33-%230 arasında daha az arazi varlığına ihtiyaç duyduğu tespit edilmiştir. Özgünlük: Komşuköy Agrivoltaik Çiftlik, Türkiye’de sabit çift-yüzlü panel sistemi ile tasarlanmış öncül bir agrivoltaik uygulama alanıdır. Ülkemizde agrivoltaik sistemlerin performansını verimlilik yaklaşımı ile değerlendiren ilk araştırma olarak diğer pilot çalışmalarından temel farkı; biyoçeşitlilik ve ilaçsız tarıma yönelik sürdürülebilir tarım tekniklerine dayanan bir sistem üzerine odaklanmasıdır. Literatür, çoğunlukla konvensiyonel tarım tekniklerine ve monokültür ürünlere odaklanmış olup bu çalışma, sürdürülebilir bir çiftlik modeli örneği sunmaktadır. Ayrıca önceki agrivoltaik araştırmalar arasında henüz çalışılmamış bir ürün grubu olan tıbbi ve aromatik bitki örneğinin incelenmesi sonucunda bu ürün grubunun yetiştiriciliği hakkında literatüre önemli bir katkı sunulmaktadır.