Transcranial Magnetic Stimulating and Usage in Neurorehabilitation

Abstract

Transkraniyal manyetik stimülasyon (TMS), nörolojik değişikliklerin belirteci olarak kortikal eksitabilite değişikliklerini belirlemek için kullanılan non-invazif, ağrısız ve güvenilir bir yöntemdir. Yüksek voltajlı kapasitör tarafından verilen elektrik akımı ile kafa derisi üzerine yerleştirilmiş bir koilde manyetik alan oluşturan TMS, kortikal bölge dokusunda birtakım hücresel düzeyde değişiklikler meydana getirmektedir. Elde edilen değişiklikler çeşitli görüntüleme araçlarıyla makroskopik olarak da görüntülenebilmektedir. TMS cihazında kullanılan koil çeşitleri ile farklı derinlik ve genişlikteki kortikal dokulara stimülasyon verilmektedir. TMS’de, kortikospinal yolların bütünlüğünü, periferik sinir yollarının iletim hızını, motor yolların fonksiyonunu, spinal inhibisyon mekanizmalarını, motor korteks eksitabilitesinin durumlarını değerlendirmek için kullanılan çeşitli ölçüm parametreleri bulunmaktadır. Bu ölçüm parametreleri ile bazı hastalıkların tanısı konulabilmekte ve prognoz takibi yapılabilmektedir. TMS uygulamasında tedavi amaçlı kullanılan stimülasyon parametreleri de farklılık göstermektedir. Tek atım TMS genellikle tanı amaçlı kullanılmaktayken, tekrarlayıcı TMS (rTMS) ise kortikal aktivite düzeyini modüle edebildiğinden dolayı daha çok tedavi amacıyla kullanılmaktadır. TMS günümüzde daha çok nörolojik ve psikolojik hastalıkların tanısında ve tedavisinde kullanılmakta olan popüler bir uygulamadır. Özellikle nörorehabilitasyona ek olarak kullanımının faydalı olduğu bildirilmiştir. İnme sonrası spastisite tedavisi ve multipl sklerozlu bireylerde motor problemlerin tedavisi için düşük frekanslı rTMS uygulaması, parkinsonlu bireylerde ise motor donmaların tedavisi için yüksek frekanslı rTMS uygulamasının yararlı olabileceği belirtilmiştir. Bu derlemede TMS uygulamasına ilişkin genel bilgiler, çalışma prensibi, çeşitli ölçüm ve stimülasyon parametreleri ve nörorehabilitasyonda kullanımı hakkında bilgi verilecektir.