Yenidoğan Hiperbilirubinemisinde Kan Değişiminin Etkinliği ve Komplikasyonları

Abstract

Giriş: Hiperbilirubinemi, yenidoğan bebeklerde önemli bir sağlık sorunudur. Ciddi hiperbilirubinemide yenidoğan bebeğe belirlenen risk faktörlerine göre kan değişimi uygulanır. Bu çalışmada, yenidoğan hiperbilirubinemisinde kan değişiminin endikasyonlarının, etkinliğinin ve komplikasyonlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Materyal ve metod: Nisan 2017 ile Nisan 2019 tarihleri arasında hastanemizde Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi’nde yatan ve yenidoğan hiperbilirubinemisi nedeniyle çift hacimli kan değişimi yapılan 10 bebeğin kayıtları retrospektif olarak incelendi. Bebeklerin demografik özellikleri, hiperbilirubinemi nedenleri, kan değişimi öncesi ve sonrası laboratuar testleri, kan değişimi sırası ve sonrasında gelişen komplikasyonları ayrıntılı olarak kayıt edildi. Bulgular: İki yıllık süreç içinde kan değişimi yapılan 10 yenidoğan bebeğin ortalama gebelik yaşı 35.7±3.2 hafta, ortalama doğum ağırlığı 2775±809 gramdı. Bebeklerin 7’si sezaryen ile doğarken, 3’ü kız; 7’si erkekti. Bebeklerin kan değişimi yapıldığındaki ortalama yaşları 57,1 ± 63,2 saatti. Bebeklerin 8’ine 1 kez, bir bebeğe 2 kez, bir bebeğe de 3 kez kan değişimi yapıldı. Çalışmaya alınan 10 bebeğin 2’sinde akut bilirubin ensefalopati bulguları mevcuttu. Kan değişimi öncesi serum ortalama total bilirubin değeri 21.3±12.5 mg/dl, kan değişimi sonrası serum ortalama total bilirubin değer 11.1±9.3 mg/dl idi. Kan değişim sonrası bebeklerin ortalama serum bilirubin değerinde istatistiksel olarak anlamlı bir azalma görüldü (p=0.003). Kan değişim öncesi beş bebeğe, kan değişim sonrası ise altı bebeğe İVİG tedavisi verildi. Hiperbilirubinemisi olan 10 bebeğin 5’ine RH uyuşmazlığı, birine ABO uyuşmazlığı, üçüne G6PD eksikliği, birine de hiperlökositozis nedeniyle kan değişimi uygulandı. Kan değişimi sonrasında 10 bebeğin ikisi kaybedilirken, beşinde trombositopeni, beşinde asidoz, dördünde hiperkalemi, yedisinde hipokalsemi gelişti. Sonuç: Çalışmamızda kan değişimine neden olan hiperbilirubineminin en sık nedeni olarak Rh uyuşmazlığı ve G6PD eksikliği saptandı. Kan değişim sonrası hastaların bilirubin değerlelerinde anlamlı düşüş sağlandı. Kan değişimi, ciddi hiperbilirubinemide etkin bir tedavi yöntemidir; ancak kan değişimi sonrası gelişebilecek komplikasyon açısından dikkatli olunmalıdır.