Affiliation:
1. SİVAS CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ, İLAHİYAT FAKÜLTESİ
Abstract
İlk dönemlerden itibaren ulema arasında ihtilafa neden olan rükûya giderken ve rükûdan doğrulurken ellerin kaldırılması meselesi, 8./14. asrın ortalarına doğru Şam ve Mısır bölgelerinde dönemin önde gelen Hanefî fakihlerinden Kıvâmüddîn Emîr Kâtib el-İtkânî tarafından tekrar gündeme getirilmiştir. Ellerin kaldırılmasının hükmüyle ilgili tartışma nihayetinde Hanefî birinin Şâfiî imama uyup uyamayacağı noktasında farklı bir meseleye evrilmiştir. İtkânî, Hanefî mezhebinin esas görüşü olduğunu iddia ettiği, rükûya giderken ve rükûdan doğrulurken ellerin kaldırılması durumunda namazın bozulacağı görüşünü ileri sürerek, Hanefî birinin Şâfiî imama uyamayacağını savunmuş, buna dair görüşlerini ve dayandığı delilleri içeren bir risale kaleme almıştır. Dönemin önde gelen Hanefî fakihlerinden Cemâleddîn el-Konevî ve Şâfiî fakihi Tâkiyyüddîn es-Sübkî ise İtkânî’ye reddiye olarak birer risale yazmışlardır. Bunlardan Cemâleddin el-Konevî, telif ettiği eserinde İtkânî’nin ileri sürdüğü görüş ve dayandığı delilleri tahlil etmiş, bunları naklî ve aklî olarak tenkide tâbi tutmuştur. Müellif daha sonra muteber ve mutemed Hanefî kaynaklarına müracaat ederek mezhebin esas görüşünü ortaya koymuştur. Bu çalışmada müellifin konuyla ilgili yaklaşımı ele alınacak ve akabinde de risalesinin tahkikli neşri gerçekleştirilecektir.
Funder
Bu çalışma hazırlanırken herhangi bir dış fon alınmamıştır.
Publisher
Kütahya Dumlupinar Üniversitesi
Reference53 articles.
1. Akgündüz, Ahmet. “İtkânî”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 23/464-465. İstanbul: TDV Yayınları, 2001.
2. Aynî, Bedrüddîn. el-Binâye şerhu’l-Hidâye. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 1420/2000.
3. Bâbertî, Ekmeleddîn. Risâle fî ademi cevazi ref‘i’l-yedeyn fi’r-rüku‘. İstanbul: Süleymaniye Kütüphanesi, Ayasofya, 4800/6, 13b-16a.
4. Bayder, Osman. “8./14. Yüzyılda Şam-Mısır Bölgesi Fakihleri Arasında Bir Tartışma: Refu’l Yedeyn Meselesi”. Dergiabant 7/13 (Mayıs 2019), 116-132 https://doi.org/10.33931/abuifd.540980
5. Buhûtî, Mansûr b. Yûnus b. Salâhiddîn. Dekâ’iku üli’n-nühâ li-Şerhi’l-Müntehâ. Beyrut : Âlemü’l-Kütüb, ts.