Affiliation:
1. ANKARA HACI BAYRAM VELİ ÜNİVERSİTESİ, EDEBİYAT FAKÜLTESİ
Abstract
Zihinsel süreçler sonucunda ortaya çıkan her türlü eylem, mental fiil olarak adlandırılmaktadır. Çünkü mental fiiller, insanın zihinsel faaliyetleri ile ilgilidir. Mental fiiller ile ilgili ilk çalışmalar psikoloji alanında kendini gösterse de günümüzde dilbilim ve Türkoloji alanlarının önemli bir inceleme konusu haline gelmiştir. Söz konusu çalışmalar mental fiil kavramının sınırlarını belirleme, çeşitli alt türlerini tespit etme, sınıflandırma ve örneklendirme üzerine çeşitli araştırma ve incelemeleri içermektedir.
Ahtıılar Yakut yazılı edebiyatının ilk örneği olarak kabul edilmektedir. A. Y. Uvarovskay tarafından kaleme alınan hatıra türündeki eser, yazarın çocukluk yıllarından başlayarak aktardığı anılarına dayanmaktadır. Eser alanında yazılmış ilk dil ve edebiyat metni olmasının yanı sıra, Saha kültürü ve folkloru hakkında verdiği kıymetli bilgiler açısından da çok büyük bir önem taşımaktadır. Bu makalede Ahtıılar’da bulunan mental fiiller tespit edilerek girdi, işlem ve çıktı basamakları çatısı altında duyu fiilleri, bilişsel fiiller ve ifade fiilleri olarak sınıflandırılmıştır.
Publisher
Hikmet Akademik Edebiyat Dergisi
Subject
General Earth and Planetary Sciences,General Environmental Science
Reference15 articles.
1. Booth, J. ve Hall S. W., (1995), “Development of the Understandingof the Polysemous Meanings of the Mental-State Verb Know”, Cognitive Development, 10, s. 529-549.
2. Böhtlink, O. N. (1851), Über Die Sprache Der Jakuten, St. Petersburg.
3. Doğan, N. (2017), “Türkçe Fiillerin Anlam Bilimsel Sınıfları”, I. Uluslararası Dil ve Edebiyatta Modernleşme ve Gelenek Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Karabük, s. 223-252.
4. Ersöz, M. (2015), Saha (Yakut) Yazılı Edebiyatının İlk Edebî Eseri “Ahtıılar”, Türkbilig, 2015/30: 37-48.
5. Hirik, E., (2018), Türkiye Türkçesinde Mental Fiiller, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara.