DUYGU REGÜLASYONU BAĞLAMINDA BÜLUĞ VE RÜŞT

Abstract

Bu makalede, birey gelişiminin en kritik aşaması olan, ergenlik dönemindeki büluğ (9-12 yaş) ve rüşt (18-21 yaş) evreleri, duyguları düzenleyerek duruma uygun tepkiler verebilme becerisi olan duygu regülasyonu açısından değerlendirilmiştir. Fizyolojik yönden hızlı değişim ve gelişimin yaşandığı büluğ evresi, İslami gelenekte bilişsel ve duygusal yönden de olgunlaşmanın sebebi varsayılmıştır. Buna bağlı olarak büluğ, medeni, hukuki ve cezai birçok alanda yeterlilik olarak değerlendirilmiştir. Oysaki Kur’ân’î, biyolojik ve psikolojik verilere bakıldığında ergenlik dönemindeki gelişimin büluğ ile sınırlı olmayıp, devam ettiği anlaşılması mümkündür. Aksine rüşt denen fikrî olgunluk ile tam bir yetişkin yeterliliğine sahip olunabilindiği görülmektedir. Duygusal hassasiyetlerin ve krizlerin büluğ evresinde arttığı ve rüşt evresine gelindiğinde duygusal yönden sakinleşildiği bilinmektedir. Duygusal krizlerin yaşandığı büluğ, bireyin ebeveynlerinden de ayrışarak “kişiliğini” inşa etmeye başladığı evredir. Birey, bu dönemle birlikte yeni sosyal ortamlarda bulunarak yepyeni deneyimlerle karşılaşır. Bu duygusal krizlere ve yeni deneyimlere verilen tepkiler kontrollü hale geldikçe, bireyin duygu regülasyonu becerisi yönünden de ebeveynlerinden aşamalı olarak bağımsızlaştığı söylenebilir.