Affiliation:
1. Bursa Uludağ Üniversitesi
Abstract
Çalışmanın amacı, öncelikle enflasyon oranı (beklenen ve gerçekleşen), döviz kuru (beklenen ve gerçekleşen), CDS primi ve TL cinsinden mevduata uygulanan faiz oranı açısından dolarizasyon oranının kaynağını tespit etmek ve sonrasında ise dolarizasyon oranının asimetrik yapısını incelemektir. Bu amaçla 2013:01 ile 2023:04 dönemine ait aylık veriler kullanılarak VAR Analizi ve Hatemi-J Asimetrik Nedensellik testi uygulanmıştır. Dolarizasyonun kaynaklarının incelendiği Varyans Ayrıştırması’na göre, Türkiye ekonomisinde dolarizasyon oranı üzerinde en etkili olan değişkenin döviz kuru (%19.8) olduğu sonucuna varılmıştır. Diğer taraftan, değişkenler arası nedensellik ilişkisinin incelendiği asimetrik nedensellik analizine göre, dolarizasyon oranı ile döviz kuru, enflasyon oranı ve risk primi arasında simetrik bir nedensellik ilişkisi var iken, dolarizasyon oranı ile faiz oranı arasında ise herhangi bir nedensellik ilişkisi söz konusu değildir. Dolayısıyla döviz kuru (beklenen ve gerçekleşen), enflasyon oranı (beklenen ve gerçekleşen) ve risk primindeki bir düşüş dolarizasyon oranının azalmasının veya tersine dolarizasyonun bir nedenidir. Buradan hareketle, beklenen ve gerçekleşen değerlerin benzer sonucu verdiği görülmektedir.
Reference43 articles.
1. Ağaslan, E. ve Gayaker, S. (2019). ‘‘Türkiye’de Para İkamesinin Belirleyicileri: Doğrusal Olmayan Bir Yaklaşım’’, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21/2, 362-387.
2. Amisano, G. ve Giannini, C. (1992). Topics in Structural VAR Econometrics, 2. Baskı, Springer-Verlag Berlin.
3. Binay, Ş. ve Kunter, K. (1998). ‘‘Mali Liberalleşmede Merkez Bankasının Rolü 1980-1997’’, Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası Araştırma Genel Müdürlüğü Tartışma Tebliği, 9803, 1-31.
4. Calvo, G.A. ve Vegh, C.A. (1992). ‘‘Currency Substition in Developping Countries: An Introduction’’, IMF Working Paper, 92/40, 1-31.
5. Calvo, G.A. (1999). ‘‘On Dollarization’’, Economics of Transition, 10/2, 393-403.