SAVUNMA HARCAMALARI, İŞSİZLİK VE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİLERİNİN ANALİZİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ

Abstract

Savunma harcamaları ülke güvenliği için zorunlu olarak nitelendirilmekle birlikte ekonomik büyüme, istihdam gibi toplum refahını belirleyen değişkenleri de etkileyebilmektedir. Bu bağlamda savunma harcamalarının, söz konusu değişkenler üzerindeki olası etkilerinin ortaya konması, alan yazınındaki ihtiyaçtan ve toplum refahı açısından oldukça önem arz etmektedir. Nitekim bu çalışmanın amacı savunma harcamaları ile ekonomik büyüme ve işsizlik arasındaki nedensellik ilişkisini Türkiye ekonomisine yönelik olarak ekonometrik yöntemlerle incelemektir. 1988-2020 yılları arasındaki süreçte Türkiye’deki savunma harcamaları, işsizlik ve ekonomik büyüme değişkenlerine ait yıllık veriler kullanılarak yapılan çalışmada, Toda - Yamamoto (1995) Nedensellik Testi uygulanmıştır. Yapılan ekonometrik uygulama neticesinde, savunma harcamaları ve ekonomik büyüme arasında çift taraflı bir neden-sonuç ilişkisi bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca işsizlikten savunma harcamalarına doğru olmasa da savunma harcamalarından işsizliğe doğru olmak üzere sadece tek yönlü bir nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında yapılan ekonometrik analizde ekonomik büyüme ile işsizlik arasındaki ilişki de araştırılmış ve ekonomik büyümeden işsizliğe, işsizlikten de ekonomik büyümeye doğru nedensellik ilişkisi olmadığına dair bulgulara ulaşılmıştır.