Abstract
Amaç: Yapma bozukluk, hastanın bilinçli olarak hastalık rolü yaptığı bir ruhsal hastalıktır. Hastanın işbirliğine yatkın olmaması, farklı branşları ilgilendiren farklı hastalık görünümlerinde karşımıza çıkabilmesi nedeniyle tanı konması, takip edilmesi ve bilimsel çalışma yürütülmesi güç bir hastalıktır. Halen yapma bozukluğun epidemiyolojisi, etiyolojisi, tanı ve tedavisi alanlarında yeni çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışmada, bibliyometrik yöntemler kullanılarak yapma bozukluk araştırma alanının geçmişini gözden geçirmek ve gelecekteki eğilimini anlamak ve bu alanda yürütülecek çalışmalara referans sağlamak amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Web of Science çekirdek koleksiyonundan yapma bozukluk ile ilişkili çalışmalar derlenerek, bu çalışmaların yazarları, kurumları, ülkeleri, yayınlayan dergileri, alıntıları ve anahtar kelimeleri hakkında VOSviewer programında bibliyometrik analiz yapılmıştır.
Bulgular: Toplam 1573 çalışmadan, çalışmaya dahil edilme kriterlerini karşılayan 676 çalışma analize alındı. Yapma bozukluk alanında yapılan çalışmaların büyük kısmının Amerika (n: 259) ve İngiltere’de (n: 87) yürütüldüğü, Alabama Üniversitesi, Harvard Üniversitesi, California San Francisco Üniversitesi’nin alandaki en etkili kurumlar olduğu, bu kurumlar arasında güçlü bir iş birliği ağı olduğu, Mark D. Feldman (n: 28) ve Roy Meadow’un (n: 15) en çok çalışma yürüten yazarlar olduğu saptanmıştır. Literatürde yıllık ortalama atıf sayısı en yüksek olan çalışmaların, vaka serileri ve derlemelerden oluştuğu, etkili ve yeterli analitik çalışmanın bulunmadığı gösterilmiştir.
Sonuç: Bu çalışmada, yapma bozukluk alanında ülkeler, kurumlar ve yazarlar arasında güçlü bir işbirliği ağı olduğu gösterilmiştir. Yürütülen en etkili çalışmaların literatürdeki vaka sunumlarının derlemelerinden oluştuğunun belirlenmesi, etkili ve analitik çalışmalara ihtiyaç olduğunu düşündürmüştür. Son dönemde seçilen anahtar kelimeler, hastalığın epidemiyolojisi, yaygınlığı, adli ve etik yönleri, internet üzerinden yapma bozukluğunun ve bakım verenin yapma bozukluğundan etkilenen çocuklara yönelik multidipliner yaklaşımların güncel çalışma konuları olduğunu işaret etmiştir.
Publisher
Dokuz Eylul Universitesi Tip Fakultesi Dergisi
Reference39 articles.
1. 1. Association AP. Somatic Symptom and Related Disorders. Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-5). Fifth edition ed. Arlington2013. p. 324-7.
2. 2. Yates GP, Feldman MD. Factitious disorder: a systematic review of 455 cases in the professional literature. Gen Hosp Psychiatry. 2016;41:20-8.
3. 3. Sadock BJ, Sadock AS, Ruiz P. Yapay Bozukluk. Kaplan & Sadock Psikiyatri Davranış Bilimleri/Klinik Psikiyatri. 11 ed: Wolters Kluwer; 2015. p. 489-95.
4. 4. Catalina ML, Gomez Macias V, de Cos A. Prevalence of factitious disorder with psychological symptoms in hospitalized patients. Actas Esp Psiquiatr. 2008;36(6):345-9.
5. 5. Wallach J. Laboratory diagnosis of factitious disorders. Arch Intern Med. 1994;154(15):1690-6.