Deprem Sonrası Ortaya Çıkan Sorunlar ve Sosyal Destek Ağlarının Rolü

Abstract

Deprem tabii afetler içinde önceden tespit edilemeyen ve haberdar olunamayan en yıkıcı afettir. Yer kaymaları, sel felaketleri ve çığ düşmesi gibi felaketlerin önceden bazı belirtiler vermesiyle kısmen de olsa tahmin edilmesi mümkün olabilmektedir. Her ne kadar yer bilimcileri fay hatları konusunda bazı bilgiler vermiş olsalar da depremlerin nerelerde, ne zaman, hangi gün ve saatte meydana geleceğini tespit edememektedirler. Bu makalenin amacı 2023 Kahramanmaraş depremleri üzerinden, deprem sonrası dönemde ortaya çıkan sorunların üstesinden nasıl gelinebileceğini tartışmaktadır. Çalışmada diğer afet türleri üzerinde durulmayacağı gibi depremlerin sebepleri üzerinde de durulmayacaktır. Depremden hemen sonra kurtarma faaliyetleri ve deprem sonrası enkaz kaldırma sürecinden de bahsedilmeyecektir. Depremin sıcak saat ve günlerinde yaşananlardan da bahsedilmeyecektir. Hatta depremden hemen sonra devam eden yas sürecinden de söz edilmeyecektir. Depremin o sıcak saat ve günleri geçtikten sonra normal hayata geçiş sürecinde karşı karşıya kalınan, psikolojik, sosyal, ekonomik sorunların üstesinden nasıl gelinecektir? Bu sorunlar karşısında, psikolojik, sosyal ve ekonomik desteği kim ya da kimler sağlayacaktır? Bu konuda kişinin ya da kişilerin sahip olduğu sosyal ağlar nelerdir? Bu sorunların çözümünde kişinin ya da kişilerin sahip olduğu sosyal ağlar yeterli midir? Bu konuda sivil toplum kuruluşlarının, gönüllü kuruluşların, dini kurumların, özel sektörün, yerel yönetimlerin ve merkezi yönetimlerin rolü nedir ve ne olması gerekmektedir vb. sorulara cevap aranacaktır. Bu makalede son aylarda Türkiye’de on bir ilde meydana gelen depremler üzerinden bir analiz yapılacak ve soruna ilişkin öneriler geliştirilecektir.