ENFORMASYON VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ ÇAĞINDA “DİJİTAL MAHREMİYET”

Abstract

Teknoloji insana, doğaya ve hayata farklı ve çeşitli perspektiflerden bakabilmeyi öngören ideolojik bir olgudur. Teknolojinin insan yaşamı için sunduğu aygıtlar düşünme ve yaşam biçimlerinin dönüşmesi bağlamında da birçok tartışmanın zeminini oluşturmaktadır. Görmenin ve görülmenin yüceltildiği bir çağın tam ortasında bu kültürel oluşumun merkezinde yer alan bireyler için hazza ulaşmanın bir yolu da iletişim teknolojilerinin kontrolünü elinde bulundurmalarıdır. Gündelik hayatta herhangi bir zaman ve mekân kısıtı olmadan kullanılabilen dijital uzamlar ve bu uzamlar aracılığıyla paylaşılan içerikler mahremiyet olgusunun sınırlarının belirlenmesinde önemli bir etkendir. 21. yüzyılda, dijital ve kamusal alanlarda yaşanan mahremiyet sorunsalı ve bu sorunsalın sınırlarının tam olarak belirlenemeyişinin temel kaynağı gerçek ve sanal dünyanın kendi içerisinde yaşadığı çatışmalar özelindedir. Yaşanan bu çatışmanın temel sebebi, dijital dünyanın sahip olduğu teknik yeteneklerin onu kullananlar tarafından iletişim süresi boyunca yeterince benimsenememesindendir. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki hızlı gelişmeler özel yaşamın ihlaline ilişkin tüm tartışmaları zorunlu kılmaktadır. Bu durum kullanıcılar için dijital uzamlarda olabilme arzusuyla “mahremiyet, kişisel veri güvenliği” gibi bireye ait bilgiye bu uzamlar üzerinden kolaylıkla erişebilme durumunu gündeme getirmektedir. Mahremiyet olgusunun sınırlarının yeniden belirlenmesinin merkezinde enformasyon ve iletişim teknolojileri bulunmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı yeni bir gözetleme ve mahremiyet sorunsalının dijital çağda gündeme geliyor oluşudur. Çalışmada literatür tarama tekniği kapsamında ikincil verilerle değerlendirme yapılmıştır. Araştırma iletişimin teknolojik boyutu, mobil ağ kullanımındaki hız ve hareketlilik kişisel verilerin, genel olarak hak ve özgürlüklerin korunmasının iki boyutuna vurgu yapmaktadır: Mevzuat boyutu ve ilgili kişi boyutu. Mevzuat boyutu kişisel verilerin korunmasına ilişkin ulusal ve uluslararası düzenlemeler kapsamında yorumlanmıştır. Bireylerin farkındalıklarının yeterince oluşmamasını merkeze alarak bilişim teknolojilerinin özel alan ihlalindeki zedeleyici tavrını değerlendirmek ise çalışmadaki temel esaslardan bir diğeridir.