Աստվածաշնչյան խորհրդապատկերները Վահագն Դավթյանի «Անկեզ մորենի» շարքում

Abstract

Աստվածաշնչյան կերպարները, դրվագները և պատկերները առանձնահատուկ տեղ ունեն Վ. Դավթյանի բանաստեղծական համակարգում: Սույն հոդվածն ուղղված է դրանց ուսումնասիրմանը և արժևորմանը: Հետազոտությունը կատարվել է կենսագրական փաստերի, պատմամշակութային իրողությունների դիտարկմամբ, միֆաքննադատության, հոգեվերլուծության և կառուցվածքային-նշանագիտական մեթոդների համադրական կիրառմամբ: Աստվածաշնչյան ներազդման դաշտը նկատելի է թեմատիկ լայն ընդգրկմամբ՝ թե´ դավթյանական սիրերգության և հայրեներգության մեջ, թե´ մարդու ճակատագրի և բանաստեղծի առաքելության շուրջ բանաստեղծական մտորումներում: Հեղինակի՝ հայրենի եզերքի կարոտի և ցավի երգը, սիրապրումը, պատմահայեցողական ըմբռնումները ձևակերտվում են աստվածաշնչյան պատկերակերպարային լուծումների նմանաբերումներով ու քաղաբերումներով: Աստվածաշնչյան խորհրդապատկերները Դավթյանի պոեզիայում ինքնատիպ լուծումներ և իմաստավորում են ստացել՝ անկեզ մորենու պատկերից սկսած մինչև խաչելության դրվագը: Հոդվածի մեջ քննաբանվել են նաև «Անկեզ մորենի» շարքում առկա, քրիստոնեությանն առնչվող գունային, ձայնային և բուրազգացողական պատկերները: Ուսումնասիրության նորույթը համադրական մեթոդաբանությամբ կատարված հետազոտության արդյունքում աստվածաշնչյան խորհրդապատկերների համակարգային նկարագրի բացահայտումն է: Գոյաբանական ճգնաժամի պայմաններում խիստ արդիական են դավթյանական բանաստեղծական հուշումները: Biblical figures, episodes and images have a special place in Davtyan's poetic system. This article is aimed at their study and evaluation. The research was carried out with the observation of biographical facts, historical and cultural realities, and the combined use of mythology, psychoanalysis and semiotic methods. The field of biblical influence is noticeable by the broad coverage of themes, both in Davidic love songs and patriotic songs, and in poetic reflections on the fate of man and the poet's mission. The author's song of longing and pain of the native land, courtship, and historical-contemplative understandings are shaped by similes and metaphors of biblical iconographic solutions. Biblical images in Davtyan's poetry have received original solutions and meaning, starting from the image of strawberry to the episode of the crucifixion. The article also examines the color, sound and olfactory images from the cycle "Ankez Moreni" associated with Christianity. The novelty of the study is the discovery of a systematic description of biblical symbols as a result of the comparative methodology research. In the conditions of existential crisis, Davtyan's poetic prompts are very relevant. Библейские персонажи, эпизоды и образы занимают особое место в поэтической системе Давтяна. Данная статья направлена на их изучение и оценку. Исследование проводилось с учетом биографических фактов, исторических и культурных реалий, а также использованием мифокритики, психоанализа и семиотических методов. Поле библейского влияния заметно широким охватом тем, как в любовных и патриотических песнях Давида, так и в поэтических размышлениях о судьбе человека и миссии поэта. Авторская песня о тоске и боли по родной земле, ухаживаниях, историко-созерцательных пониманиях сформирована сравнениями и метафорами библейских иконографических решений. Библейские образы в поэзии Давтяна получили оригинальное решение и смысл, начиная от образа неопалимой купины и заканчивая эпизодом распятия. В статье также рассмотрены цветовые, звуковые и ольфакторные образы из цикла «Анкез морени», связанные с христианством. Новизна исследования заключается в обнаружении систематического описания библейских символов в результате сравнительно-методического исследования. В условиях экзистенциального кризиса поэтические подсказки Давтяна весьма актуальны.