Ձյան կուտակման և հալքի մոնիթորինգի ու քարտեզագրման նոր մեթոդ և գործիքակազմ՝ sentinel-2 և վերգետնյա դիտարկման տվյալների կիրառմամբ (Հայաստանի Քասախ գետի ավազանի օրինակով)

Abstract

Հոդվածում նկարագրվում է արբանյակային տվյալների հիման վրա ձյան ծածկույթի մոնիթորինգի և քարտեզագրման մշակված նոր մեթոդը և գործիքակազմը, ինչպես նաև Քասախ գետի ավազանի համար դրանց կիրառմամբ ստացված արդյունքները: Ներկայացված մեթոդը օգտագործում է երկրի մակերևույթի արբանյակային դիտարկման և վերգետնյա հիդրոօ-դերևութաբանական չափումների ինտեգրված տվյալները և թույլ է տալիս հաշվարկել ձյան ծածկույթի տարածքը, դրա բաշխումն ըստ բարձրության գոտիների և լանջերի կողմնադրությունների, կազմել քարտեզների շարք, որոնք ժամանակի ընթացքում արձանագրում են ձյան ծածկույթի տարածքի փոփոխությունները: Այս ուսումնասիրության արդյունքների օգտագործումը թույլ կտա առանց լրացուցիչ ծախսերի ձյան ծածկույթի մակերեսի վերաբերյալ տվյալներ ստանալ անհրաժեշտ ճշգրտությամբ, հաճախականությամբ և տարածական լուծաչափով: В статье описываются разработанный метод и инструментарий мониторинга и картирования снежного покрова на основе спутниковых данных, а также результаты, полученные с их применением для бассейна реки Касах. Представленные результаты авторы рассматривают как решение первой части более общего перспективного исследования – разработки многофакторной ГИС-модели процесса накопления и таяния снега, а также прогнозирования сезонных и годовых запасов воды. Представленный метод использует интегрированные доступные данные спутникового наблюдения поверхности Земли и наземных гидрометеорологических измерений, и позволяет вычислять площадь снежного покрова, ее распределение по высотным поясам и экспозициям склонов, составлять серию карт, фиксирующих изменения площади снежного покрова во времени. Использование результатов данного исследования позволит без дополнительных затрат получить данные о поверхности снежного покрова с необходимой точностью, частотой и пространственным разрешением. The article describes the method and tools developed for monitoring and mapping of snow cover, as well as the results obtained with their application for the Kasakh River basin. The method uses integrated satellite and ground-based data. The presented study is considered as the first step of a more general perspective study for snow accumulation and melt process GIS modeling and development of a multifactorial prediction method for seasonal and annual water availability assessment. The presented method of using available satellite and ground observation data allows us to calculate the area of snow cover and to develop a time series of maps that record its change. Using the results of this study, it is possible to obtain data on the area of the snow cover with the necessary accuracy, temporal frequency, and spatial resolution without additional costs.