Türkiye’de Kaynaklara göre Enerji Tüketimi ve Ekonomik Küreselleşme Yeşil Büyümeyi Destekliyor Mu? Son 50 Yıldan Ampirik Bulgular

Abstract

Son yıllarda ‘’yeşil büyüme’’ kavramı uluslararası alanda pek çok ülke tarafından açık bir politika hedefi olarak benimsenmektedir. Bu nedenle mevcut literatür yeşil büyümenin dinamiklerini tespit etmek amacıyla hızla genişlemektedir. Buradan hareket ederek bu çalışmada, 1970-2020 döneminde Türkiye’de fosil yakıt tüketimi, yenilenebilir enerji tüketimi ve ekonomik küreselleşmenin ülkenin yeşil büyümesi üzerindeki asimetrik etkileri doğrusal olmayan otoregresif dağıtılmış gecikme (Non-linear Autoregressive Distributed Lag-NARDL) yaklaşımı ile analiz edilmektedir. Ampirik bulgular; değişkenler arasında doğrusal olmayan bir eşbütünleşme ilişkinin varlığını doğrulamaktadır. Buna göre; uzun dönemde fosil enerji tüketimindeki pozitif şoklar yeşil büyümeyi baskılayıcı bir etki yaratırken, yenilenebilir enerji tüketimi pozitif ve negatif şoklardaki asimetrik etkilerle yeşil büyümeyi teşvik etmektedir. Ekonomik küreselleşme ise uzun dönemde yeşil büyüme üzerinde anlamlı bir etki yaratmamaktadır. Kısa dönemde ise, fosil enerji tüketimindeki ve ekonomik küreselleşmedeki negatif şoklar yeşil büyüme üzerinde olumsuz bir etki yaratmaktadır. Bu bulgular, Türkiye’de yeşil büyümeye dönüşüm için enerji bileşiminin fosil yakıtlardan yenilenebilir enerjiye doğru kaydırılmasının önemini açıkça ortaya koymaktadır.