Adölesan Sporcularda Yeme Bozuklukları: Yaygınlık, Tanı ve Tedavi Yönetimi

Abstract

Yeme bozuklukları; düzensiz yeme davranışlarıyla başlayabilen, çeşitli sebeplerle ortaya çıkabilen, ciddi komplikasyonlara yol açabilen ve yüksek mortalite oranına sahip psikiyatrik bozukluklardır. Adölesan dönemde görülen beden-benlik ilişkisi, fiziksel ve sosyal olarak kabul görme/beğenilme arzusu yeme bozukluğunu artıran risk faktörlerindendir. Sporculuktaki mükemmeliyetçilik ve rekabetçilik durumu adölesan dönemle birleştiğinde bu oran çok daha fazla artmaktadır. Özellikle adölesan sporcularda; bedensel imaj kaygıları, takım arkadaşlarıyla kıyas, kaslı olma, zayıf görünme, başarı beklentisi, aile/çevre/antrenör baskısı gibi çok çeşitli endişeler sebebiyle sporcu olmayanlara göre yeme bozukluğu prevalansı çok daha yüksektir. Dönemin getirdiği parametreler de incelenerek adölesan sporcuları değerlendirmek tanı kriterleri açısından elzemdir. Spor hekimi, spor diyetisyeni, psikiyatrist, psikolog ve antrenörler iş birliği ile çalışmalı; tanı ve tedavi için multidisipliner yol izlenmelidir. Bu aşamada sporcuya özgü kullanılan tarama araçları, takip değerlendirmeleri kullanılmalıdır. Tanı, tedavi ve tüm yeme bozukluklarını önleme yaklaşımlarında; sporcunun, ailenin, antrenörün ve tüm spor çalışanlarının eğitimi oldukça önemlidir. Sporcu ve sporcuyla çalışan ekipte her bireyin bilinçli olması çeşitli yeme bozukluklarını önleyebilecek, olası durumlarda erken müdaheleyle hızlı iyileşmeyi sağlayacaktır. Bu çalışma; sporcular üzerinde düzensiz yeme ve yeme bozukluğunda tanı ve tedavi yöntemlerini değerlendirmek amacıyla güncel literatür taranarak yapılmıştır.