DEPREM SONRASINDA BİREYLERİN DEPREM KAYGISI, ÖLÜM KAYGISI VE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Amaç: Çalışmamızda 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremler sonrasında depremi yaşamış, depremden doğrudan etkilenen bireyler ile depreme uzaktan tanıklık eden bireylerin deprem kaygısı, ölüm kaygısı ve psikolojik sağlamlık düzeylerini değerlendirmeyi ve ilgili değişkenlerin çeşitli sosyodemografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini incelemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Bu araştırmaya 6 Şubat 2023 depremleri sonrası deprem bölgesinden gelen, depremi yaşayan 61 birey ile depremi yaşamamış, depreme uzaktan tanıklık eden 69 birey dahil edildi. Veri toplama araçları olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Deprem Kaygısı Ölçeği”, “Ölüm Kaygısı Ölçeği” ve “Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği” kullanıldı. Bulgular: Katılımcıların deprem kaygısı ve ölüm kaygısının orta düzeyde, psikolojik sağlamlıklarının ise ortanın üzerinde görülmüştür. Depremden doğrudan etkilenenlerde deprem kaygısı ve ölüm kaygısı depreme uzaktan tanıklık edenlere göre anlamlı olarak daha yüksek saptanmıştır. Psikolojik sağlamlık ile deprem kaygısı ve ölüm kaygısı arasında negatif yönde ve orta düzeyde bir ilişki bulunmuştur. Kadınların deprem ve ölüm kaygısının erkeklere göre daha yüksek olduğu, erkeklerin ve çalışanların psikolojik sağlamlıklarının diğerlerine oranla daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Sonuç: Çalışmamızda bireylerin psikolojik sağlamlık düzeyleri arttıkça kaygı düzeylerinin azaldığı görülmüştür. Deprem gibi travmatik yaşantılar sonrasında en sık gözlenen ruhsal belirtilerden biri olan kaygıdır. Kaygının uzun sürmemesi, bozukluk haline dönmemesi ve bireylerin normal yaşamlarına daha hızlı dönmeleri için psikolojik sağlamlığı arttırmaya yönelik bireysel ve toplumsal müdahalelerin yapılması yararlı olacaktır. Anahtar Kelimeler: Deprem; Deprem Kaygısı; Ölüm Kaygısı; Psikolojik Sağlamlık