Political advertising practices in Turkey: an investigation on newspaper advertisements in the case of 2014 presidential elections

Abstract

Türkiye’de yakın zamana kadar meclis tarafından gerçekleştirilen Cumhurbaşkanı seçiminin, 2007 yılında yapılan referandumla birlikte halkoyuyla yapılması kararlaştırılmıştır. Bu gelişme, Cumhurbaşkanı adaylarının seçim kampanyası yürütmelerine ve bu kapsamda bir tutundurma tekniği olarak siyasal reklamcılık uygulamalarını kullanmalarına neden olmuştur. Cumhurbaşkanı seçim sürecinde yürütülen kampanyalardaki siyasal reklamcılığın konu edinildiği bu çalışmada, 10 Ağustos 2014 tarihinde yapılan seçimlerde aday olan liderlerin kampanyaları kapsamında yaygın yazılı basında yer alan gazetelerde kullandıkları siyasal reklamların incelenmesi amaçlanmıştır. Betimleyici bir yaklaşıma sahip olması, örnekleme dâhil edilen gazete sayısının ve haliyle ulaşılan reklam sayısının fazlalığı -literatürde karşılaşılan benzer çalışmalara oranla- bu çalışmayı özgün kılmaktadır. Araştırma kapsamında Cumhuriyet, Hürriyet, Sabah, Yeni Akit ve Yeni Şafak gazeteleri amaçlı örnekleme yöntemiyle örnekleme dâhil edilmiştir. Seçimler için adaylık son başvuru tarihi olan 3 Temmuz 2014 ile seçim tarihi olan 10 Ağustos 2014 tarih aralığında söz konusu gazetelerde arşiv taraması yapılarak, seçimlerin iki önemli adayı Recep Tayyip Erdoğan ve Ekmeleddin İhsanoğlu ile ilgili belirlenen toplam 10 siyasal reklam nitelik içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Yapılan inceleme neticesinde; Aday İhsanoğlu’nun siyasal reklamında birlik ve beraberliğe gönderme yapılarak üretim vurgulanmışken, aday Erdoğan’ın siyasal reklamlarında ise partiden ziyade adayın ön planda tutulduğu, birçok yeniliğin, dönüşümün ve değişimin onun sayesinde olduğu vurgusu yapıldığı, yatırımlar ve yapılması planlanan vaatleri içerdiği görülmüştür.