The Nature of the Shi’ite-Imamiyyah Sect in the Shah Ismail Era (1501-1524)-Reference-Cited by-同舟云学术

The Nature of the Shi’ite-Imamiyyah Sect in the Shah Ismail Era (1501-1524)

Published:2023-12-07 Issue:39 Volume: Page:293-306
ISSN:1305-5992
Container-title:Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi (HÜTAD)
language:tr
Short-container-title:

Author:

YILDIZ Onur^ORCID

Abstract

Şah İsmail, 1501 yılında Şiî-İmâmî mezhebini Safevî Devleti’nin resmî mezhebi ilân etti. Bu karar, Şiî fakihlerin devletle iş birliği yapmasının yolunu açtı. Şah İsmail döneminde (1501-1524) uygulanan genişleme siyaseti, Şiîliğin propaganda faaliyetleriyle birlikte ilerledi. Bu doğrultuda Şah, hâkimiyet sağlanan şehirlerde öncelikle Şiî imamlar adına hutbe okunmasını emretmiş ve sonrasında Kızılbaşlar, ahalide korku yaratmak için şehrin önde gelenlerinden zorla mezhep değiştirmelerini istemişti. Zikredilen şekilde bir Şiîleştirme politikası, Çaldıran Savaşı’na kadar devam etti. Şah İsmail’in izlediği yol, İran ahalisini baskı ve zorlamayla Şiîleştirmekti. Bu çalışmada, Şah İsmail’in İran’ı Şiîleştirme politikası ve uyguladığı yöntemler incelenmiştir. Elde edilen bulgulara bakıldığında, Şah İsmail’in şiddete dayalı Şiîleştirme politikasının başarısız olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Şah İsmail başarısızlık neticesinde, Çaldıran Savaşı sonrasında ılımlı bir dinî politikanın ilk adımlarını atmıştır. Ancak Şah, değişen politikasına rağmen, Şiî ulemadan örgütlü bir destek görmemiştir. Şiî ulemâ, Safevî dinî teşkilatlanmasına Şah İsmail döneminde katılmak yerine Şah Tahmasb dönemini (1524-1576) tercih etmiştir. Bu durumun sebepleri, birincil kaynaklar ve araştırma eserlerinden istifade ile ortaya koyulmuştur.

Publisher

Hacettepe University

Subject

General Medicine

Reference58 articles.

1. Abisaab, R. J. (2004). Converting Persia: Religion and Power in the Safavid Empire. London and New York: I. B Tauris.

2. Ağaçeri, S. H. (1389). Mukaddeme-i Ber Münasebat-ı Din u Devlet Der İran Asr-ı Safevi. Tahran: İntişarât-i Tarh-i nû.

3. Aka, İ. (1993). X. Yüzyıldan XX. Yüzyıla Kadar Şiîlik. Milletlerarası Tarihte ve Günümüzde Şiîlik Sempozyumu içinde ss. 69-120 . İstanbul: İlmi Neşriyat.

4. Angiolello, G. M. ve Vincenzo, D. (2007). Seyyahların Gözüyle Sultanlar ve Savaşlar (T. Gündüz, Çev.). İstanbul: Yeditepe Yayınevi.

5. Anonim. (1349). Alem-ârâ-yı Şah İsmail (A. M. Sâhib, Haz.). Tahran: Tercüme ve Neşr-i Kitâb.