Ergenlerde Öfke ve Öfkeyi İfade Etme Biçimlerinin Ebeveynlik Stilleri, Duygusal Özerklik ve Bağlanma Özellikleriyle İlişkisinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ergenlik dönemindeki bireylerin sürekli öfke ve öfkeyi ifade etme biçimlerinin duygusal özerklik düzeyleri, bağlanma yönelimleri ve ebeveynlerinin çocuk yetiştirme stilleriyle ilişki olup olmadığını incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu 370 kadın, 308 erkek olmak üzere 678 kişi oluşturmaktadır. Uygulamaya katılan ergenlerin kişisel bilgilerini elde edebilmek için Kişisel Bilgi Formu, sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarını belirlemek için Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarz Ölçeği, duygusal özerklik düzeylerini belirlemek için Duygusal Özerklik Ölçeği, ebeveynlerinin çocuk yetiştirme stillerini belirlemek için Çocuk Yetiştirme Tutumları Ölçeği ve bağlanma yönelimlerini belirlemek için Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri – İlişki Yapıları kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre anne babaya bağlanma yönelimi, ebeveynlik stilleri ve duygusal özerklik alt boyutları birlikte Öfke ve öfke ifade tarzının anlamlı yordayıcılarıdır. Buna göre sürekli öfkedeki toplam varyansın ortalama %12’si, içe yönlendirilmiş öfkedeki toplam varyansın ortalama %13’ü, dışsallaştırılmış öfkedeki toplam varyansın ortalama %14’ü ve öfke kontrolü toplam varyansın ortalama %14’ü bağımsız değişkenler tarafından açıklanmaktadır. Bu araştırma bulguları sonucunda ergenlik döneminde öfke ve öfke ifade tarzının açıklanmasında ebeveyn-çocuk etkileşimi ile ilgili dinamiklerin ve duygusal özerkliğin rolünün önemli olduğu görülmektedir. Araştırmanın bulguları ilgili literatür çerçevesinde tartışılarak araştırmacı ve alan uzmanlarına öneriler sunulmuştur.