II. BAYEZİD CAMİİ AHŞAP ÜSTÜ KALEMİŞLERİ-Reference-Cited by-同舟云学术

II. BAYEZİD CAMİİ AHŞAP ÜSTÜ KALEMİŞLERİ

Published:2024-06-28 Issue:1 Volume:14 Page:296-315
ISSN:2146-9059
Container-title:Sanat ve Tasarım Dergisi
language:
Short-container-title:

Author:

Detseli Naciye¹^ORCID

Affiliation:

1. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ, GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ, GELENEKSEL TÜRK SANATLARI BÖLÜMÜ

Abstract

Osmanlıyı muhteşem çağına hazırlayan II. Bâyezid Dönemi tezyinat tarihimiz açısından önemli bir dönemdir. Araştırma kapsamında bu dönemin tezyini öğelerini barındıran yapılardan İstanbul Bâyezid Camii, ahşap üstü kalemişi nakışları merkeze alınarak incelenmiştir. Ne yazık ki camiideki tüm kalem işleri günümüze orijinal olarak ulaşabilmiş değildir. Ancak 2012-2020 restorasyonu sırasında kısmen ortaya çıkarılmış hünkâr mahfili ve müezzin mahfilindeki nakışlar önemli ahşap üstü kalemişi numuneleridir. Çalışmanın amacı oldukça sınırlı eserin bulunduğu II. Bayezid Devri tezyinat araştırmalarına katkı sunmak, yıpranmaya elverişli malzeme üzerindeki nakışların yok olması ihtimaline karşın belgelemek ve bu konu ile ilgili yapılacak çalışmalara kaynaklık teşkil etmektir. Literatür taraması sonucunda konunun daha önce detaylı incelenmediği tespit edilmiştir. Çalışmada genel verilere kaynaklardan ulaşılmış, ayrıca fotoğraf ve çizimlerle belgelemenin yanı sıra muasır tezyinatla kıyaslama yöntemi kullanılmıştır. 2021 Eylül ayında fotoğraflanarak belgelenen kalemişi örneklerinin daha anlaşılır veriler haline getirilebilmesi maksadıyla çizimleri yapılmıştır. Kalemişleri taş ve çini gibi materyallere kıyasla yıpranmaya müsait malzeme üzerinde bulunduğundan kaybolma veya yenilenme durumları ile çok karşılaşılmaktadır. Bu sebeple kendi dönemine ait örnek sayısı mahduttur. Dönemin tezyini üslubu ve renk kullanımı mukayesesi neticesinde İstanbul Bayezid Camii ahşap üstü nakışlarının kendi döneminin işleri ile benzer olduğu görülmüştür. Bu bulgulardan hareketle nakışların II. Bayezid Dönemi’ne ait olduğu yorumu yapılabilmektedir.

Publisher

Anadolu University Journal of Art and Design

Reference22 articles.

1. Aslanapa, O. (2004). Osmanlı Devri Mimarisi. İstanbul: İnkılâp Kitabevi, 2004.

2. Ayverdi, E. H. (1989). Osmanlı Mi‘mârîsinde Fâtih Devri, 855-886/1451-1481, İstanbul: Fetih Cemiyeti Yayınları, C III.

3. Blair, S. S. and Bloom, J. M. (1994). The Art and Architecture of İslam 1250-1800. New Haven: Yale University Press.

4. Çetinaslan, M. (2013). Hünkâr Mahfillerinin Ortaya Çıkışı, Gelişimi ve Osmanlı Dönemi Örnekleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29, 61-74.

5. Çetinaslan, M. (2012). Osmanlı Camilerinde Hünkâr Mahfilleri, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.