Aseptic Seedling Production by In Vitro Seed Culture in Salvia fruticosa Mill.

Abstract

Lamiaceae familyası üyelerinden olan Salvia cinsi tıbbi ve aromatik olarak önemli bir cinstir. Ülkemizde yetişen ve Anadolu adaçayı olarak isimlendirilen Salvia fruticosa Mill. türünün uçucu yağ içeriğinin diğer türlere göre daha yüksek olması, doğadan toplanarak ticaretinin yapılmasına ve ekonomik değerinin artmasına neden olmaktadır. Bu çalışmada Salvia fruticosa tohumlarının 1/10 Murashige-Skoog (MS) (1962) besin ortamında çimlendirilmesi ile in vitro kültürlerde yararlanmak üzere aseptik fide elde edilmesi araştırılmıştır. Kültür öncesi tohumlar %70 etil alkole 2 dakika batırılmış ve takiben NaOCl (klor), H2O2 (oksidan) ve H2SO4 (asit) ile muamele edilmiştir. Bu tohumlar üç gruba ayrılmış: 1. ve 2. grup tohumlara soğuk uygulaması yapılmamış, 3. gruba soğuk uygulaması yapılmıştır. 1. grup tohumlar 1 hafta karanlığı takiben fotoperiyodik koşullara alınırken; 2. ve 3. gruptaki tohumlar fotoperiyodik koşulda tutulmuşlardır. En yüksek çimlenme %50’dir ve 3 dakika %30-31 H2O2 ile yüzeysel sterilizasyonu yapılmış tohumların karanlığı takiben fotoperiyodik koşuldaki kültüründen elde edilmiştir. Aynı koşuldaki tohumların filtre kâğıdı üzerindeki çimlenme testinde (kontrol) ise çimlenme %48 olmuştur. Soğuk uygulama yapılan ve fotoperiyodik koşulda tutulan tohumlarda ise enfeksiyon, düşük gözlenmiştir. Sonuç olarak, Salvia fruticosa’nın farklı amaca yönelik in vitro kültürlerinde eksplant olarak kullanılabilecek steril fidelerin üretimi için en yüksek çimlenme yüzdesini (%50) veren H2O2’nin kullanıldığı prosedür uygulanabilir özelliktedir.