Yanya Mebusu ve Şura-yı Devlet Azası Ali Naki Paşa (1844-1904)

Abstract

Bu çalışmanın konusunu Yanya Mebusu Ali Naki Paşa oluşturmaktadır. Tanzimat Fermanının ilanından kısa bir süre sonra 1844 yılında Yanya’ya bağlı Libohova’da doğmuştur. Köklü ve zengin bir aile olan Arslan Paşazade ailesine mensuptur. Özel hocalardan temel düzeyde eğitim almıştır. Ali Naki Paşa, ailesinin sahip olduğu nüfuz ve Osmanlı saltanatına sadakati nedeniyle mebusluk ve Şura-yı Devlet üyeliği gibi çeşitli ve önemli vazifelerde bulunmuştur. Üstlenmiş olduğu görevlerde göstermiş olduğu başarılar hem hükümet hem de Padişah tarafından takdirle karşılanmıştır. Bilhassa II. Abdülhamid döneminde hızlı bir gelişim gösteren Arnavut ulusçuluğuna mesafeli durmaya özen göstermiştir buna rağmen şüpheci gözlerden korunması mümkün olmamıştır. İyi eğitim almalarını sağladığı çocukları Osmanlı devlet hizmetinde önemli görevler üstlendikleri gibi 1912 yılında kurulan Arnavutluk devletinde de önemli vazifelerde bulunmuşlardır. Çalışmada bilhassa Osmanlı arşiv belgelerinden istifade edilerek Ali Naki Paşa’nın kronolojik bir hayat hikayesi ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çeşitli başlıklar altında ailesi, ilk gençlik yıllarında yer aldığı görevler, mebusluğu, mutasarrıflığı, Şura-yı Devlet Azalığı ve çocukları hakkında bilgiler aktarılmıştır.