SOSYAL BİLİMLER DEPREMİ KAPSIYOR MU? TÜRKİYE LİSANSÜSTÜ TEZLERİNDE ‘DEPREM’ BAŞLIKLI TEZLERE DAİR DOKÜMAN ANALİZİ

Abstract

Amaç ve Kapsam: Deprem bir doğa olayı olarak tarif edilmektedir, bu haliyle doğa bilimlerinin bir araştırma alanıdır. Oysa doğaya ait olayların öncesi-sırası-sonrası süreçlerinde toplumsal etkinin görülmesi adına sosyal bilimlerin bilgi birikimine de ihtiyaç vardır. Bu araştırmanın amacı Türkiye akademisinde Yükseköğretim Kurumu bünyesindeki tezlerde deprem içerikli olanların sosyal hizmet kapsam genişliğini ortaya koymak, sosyal bilimlerin deprem gündemini tartışmaya açmaktır. Yöntem: Araştırmada doküman incelemesi yapılmıştır. Türkiye akademisinde Yüksek Öğretim Kurumu’nun kuruluşu (1981) ile 2023 yılı Eylül ayı aralığında tamamlanan lisansüstü tezler “deprem” anahtar kelimesi ile taranmıştır. Bu taramada 2646 tezin özeti veya kendisi görüntülenebilen tanesi incelenmiştir. Veriler MaxQda analiz programında analiz edilmiştir. Frekans ve içerik analizleri yapılmıştır. Sosyal bilimlerdeki tam erişimli tezler içindeki anahtar kelimeler arasında birlikte oluşma sıklığı incelenmiştir. Bulgular: Türkiye akademisi içinde deprem alanında YÖK kayıtlarına geçen 3 adet sosyal hizmet lisans üstü tezine rastlanmıştır. Hepsi yüksek lisans tezidir. Sosyal bilim alanındaki tezlerin doğa bilimleri alanındaki tezlerden sayıca az olması söz konusudur. Sonuç: 6 Şubat Türkiye-Suriye depremlerinin ardından deprem bölgeleri başta olmak üzere ülkenin depremden doğrudan-dolaylı etkilenen her yerinde sosyal hizmetin önemi sıklıkla gündem olmuştur. Uzun zamandır beklenen İstanbul depremi sosyal hizmetin akademik bilgi birikimi olarak hazır olmadığı bir durumdur. Pratiğin bilgi birikimine yansıması önemlidir.