TÜRK SOSYAL BİLİMLERİNDE YAPISAL ANTROPOLOJİ UYGULAMALARI: ŞERİF MARDİN VE SENCER DİVİTÇİOĞLU

Abstract

XX. yüzyılın en etkili sosyal bilimcilerinden Lévi-Strauss, gecikmeli çevirilere ve hakkındaki yazılara rağmen uzun yıllar Türkiye’de görülmemiş, görmezden gelinmiş ya da görülmesi engellenmiş, yapısal antropoloji dört başı mamur bir kuram olarak kullanıma açılmamış, arızi bir teorik yaklaşım olarak nadiren kendisine yer bulmuştur. Bu nadir atıflar ve kullanımlar içerisinde Türkiye’de Lévi-Strauss’un kavramlarını belirli bir problem alanıyla ilişkilendiren ve toplumsal bir olgunun incelenmesinde yapısal antropolojiden faydalanan Şerif Mardin ve Sencer Divitçioğlu istisnai bir konumu temsil ederler. Bu makale, bu iki sosyal bilimcinin Lévi-Strauss’tan hangi konuda, nasıl ve ne şekilde yararlandıklarını göstermeyi amaçlamaktadır. Mardin ve Divitçioğlu’nun yapısal antropolojiyle kurdukları ilişki, söz konusu teorinin açıklama kapasitesine ve Türk sosyal bilimleri açısından henüz keşfedilmemiş potansiyellerine işaret etmekle birlikte bu iki ismin kendi teorik çizgilerinde “görünmez” ya da “anlaşılmaz” kalan yönlerin açığa çıkarılması bakımından da önem taşımaktadır.