Examining of Distance Education Process of University Students with Special Needs and Cooperation of Disabled Student Units

Abstract

Bu araştırma; Covid-19 pandemisi sonrasında eğitim-öğretim kademelerinin tamamında aktif olarak kullanılmaya başlanan uzaktan eğitim (UE) çerçevesinde, özel gereksinimli (ÖG) üniversite öğrencilerinin ve bu öğrencilere destek olmak için kurulan birim koordinatörlüklerinin iş birliği durumunu incelemeyi amaçlamıştır. Araştırma’nın çalışma grubunu Türkiye’deki vakıf ve devlet üniversitelerinde öğrenim gören ÖG 100 öğrenci ve beş devlet üniversitesinde aktif olarak hizmet veren engelli öğrenci birim koordinatörlüğünün ilgili beş personeli oluşturmuştur. Bu amaç doğrultusunda iki yönlü gerçekleştirilen araştırmanın nicel kısmında kullanılmak üzere araştırmacılar tarafından “ÖG Üniversite Öğrencilerinin UE Sürecini ve Engelli Öğrenci Birim Koordinatörlüğü ile İş Birliği Durumunu Belirleme Formu” isimli bir anket formu geliştirilmiştir. Araştırmanın ikinci aşamasında ise üniversitelerin engelli öğrenci birim koordinatörlüğünü yürüten personelin iş birliği sürecini belirlemek amacı ile yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ve bu doğrultuda hazırlanan görüşme soruları kullanılmıştır. Bu araştırma için geliştirilen anket formu kullanılarak toplanan nicel veriler IBM SPSS Statistics 23 paket programı ile değerlendirilmiştir. Bireysel görüşmeler yapılarak elde edilen nitel veriler ise, MAXQDA 2020 paket programı kullanılarak içerik analizi tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, ÖG öğrencilerin UE sürecinde yaşadığı zorluğun bir nedeni olarak bu süreçte üniversitelerin kullandığı teknik alt yapı ve sistemlerin (yazılımlar, araç-gereçler vb.), ders materyallerinin erişilebilirliği olduğu, bazı engelli öğrenci birimlerinin aktif olarak faaliyet göstermediği, aktif faaliyet gösteren birimlerin bir kısmının ÖG öğrencilerden yaşadıkları güçlüklere ilişkin dönüt alamadığı görülmüştür. Bazı birimler ise engelli ÖG öğrencilerin yaşadıkları güçlüklerle ilgili olarak üniversitenin üst yönetimiyle ortak çözümler üretilmesi gerektiğini ifade etmişlerdir. Üniversitelerde bulunan engelli öğrenci birimleri ile öğrenciler arasındaki koordinasyonun güçlenmesi, birimlerin öğrencilere daha iyi hizmet sunabilmesi için ihtiyaçlarının belirlenmesi ve bu ihtiyaçların karşılamansı gerektiği söylenebilir.