SURİYELİ SIĞINMACILARIN MEKÂNI DÖNÜŞTÜRÜCÜ ETKİSİ: GAZİANTEP KENTİ ÖRNEĞİ

Abstract

1998 Adana Antlaşması’yla normalleşmeye başlayan Türkiye-Suriye ilişkileri, 2000 yılından sonra Beşar Esad’ın yönetime geçmesiyle birlikte tarihin en iyi konumuna gelmiştir. Ama “Arap baharı ya da Şam baharı” denilen süreç, Hem Türkiye-Suriye diplomasisini kesintiye uğratmış, hem de Suriye’yi iç savaşa sürüklemiştir. Sonuçta Suriyeli nüfusu başka ülkelerde sığınmacı haline getiren süreç başlamıştır. Suriyelilerin göç sürecinde en fazla tercih ettiği ülkeler arasında Türkiye ilk sırada gelmektedir. Bunun temel nedeni ise, Türkiye ile Suriye arasındaki tarihi bağların güçlü olmasından kaynaklanmaktadır. Genelde Türkiye özelde ise Gaziantep kentinin Suriyeli kaynaklı göçlerle birlikte yoğun nüfuslu mekânlara dönüşmüştür. Yoğun nüfuslu mekâna dönüşen Gaziantep kentinin, toplumsal ve mekânsal olarak değişim süreci hızlanmıştır. Gaziantep kentine yönelen Suriyeli kaynaklı göçlerin, Gaziantep kentsel alanının ekonomik ve toplumsal değişimine önayak olarak kentsel alanın yeniden üretim süreci içerisine sürüklenmesine neden olmuştur. Göçler mekânın kullanım biçimlerine göre farklılaşmasına, toplumsal ve ekonomik yapıda değişimlerin meydana gelen neden olmaktadır. Gaziantep kentine zorunlu bir şekilde göç eden Suriyeli sığınmacıların, kentsel alanda meydana getirdiği değişimleri, anket çalışmaları, derinlemesine yapılan görüşmeler ve saha çalışmasında ki gözlemler sonucunda elde edilen veriler üzerinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda bu çalışmada, Suriye kaynaklı zorunlu göçlerin Gaziantep kentinde meydana getirmiş olduğu mekânsal değişimin, ekonomik ve toplumsal ölçekteki yansımaları değerlendirilmiştir.