Affiliation:
1. ARTVİN ÇORUH ÜNİVERSİTESİ
Abstract
İklim değişikliği ile birlikte kuraklığın artması sonucu ormanların olumsuz yönde etkilenmesi beklenmektedir. Ormanları oluşturan fertler arasında kuraklık stresine dayanıklı genleri tespit etmek, kuraklığa karşı dayanıklı türleri geliştirmek ve tolerans mekanizmalarının belirlenmesi gibi çalışmaları yapmak kuraklık tehlikesi karşısında günümüzde bir kat daha önem kazanmıştır. Aynı zamanda orijinlerin kuraklığa karşı toleranslarının karşılaştırılması gelecekteki tohum transferi ve ıslah çalışmaları için de önem arz etmektedir. Bu çalışmada kuraklık stresine maruz bırakılan Doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky.) orijinlerinin kuraklık stresine verdiği tepkilerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bolu, İstanbul, Zonguldak ve Giresun orijinli tohumlar 2021 yılında temin edilmiştir. Tohumlar Artvin Çoruh Üniversitesi, Orman Fakültesi Serasında ekilmiş ve çimlendikten sonra 2 yaşına kadar bakımları ve 2023 yılının temmuz ayından itibaren 2 yaşına gelen fidanlara kuraklık stresi uygulamaları yapılmıştır. Fidanlara kuraklık stresi uygulamak için üç farklı sulama rejimi (günde 1 sulanan (kontrol), 2 günde 1 sulanan, hiç sulanmayan) oluşturulmuştur. 15 gün süren ve kuraklık stresi uygulamalarından sonra fidanlardan alınan yaprak numuneleriyle hidrojen peroksit (H2O2) ve lipid peroksidasyonunun son ürünü olan melondialdehit (MDA) analizleri yapılmıştır. Sulama rejimlerine göre gruplandırılan orijinlerin, kuraklık stresine maruz bırakılan gruplarında, kontrol gruplarına kıyasla H2O2 içeriğinin ve MDA seviyesinin arttığı gözlemlenmiştir. Bu artış Giresun ve Bolu orijinlerinde en fazla; Zonguldak ve İstanbul orijinlerinde azdır. Sonuç olarak, kuraklık stresine maruz bırakılan orijinler arasında en toleranslı olanın İstanbul orijini olduğu önerilmektedir.
Publisher
Artvin Coruh Universitesi Orman Fakultesi Dergisi
Reference45 articles.
1. Alam SM (1999) Nutrient uptake by plants under stress conditions. Handbook of Plant and Crop Stress, Second Edition, Resived and Expanded Edited by Mohammed Pessaakli. University of Arizona. Marcel Dekker Inc. Publishing. Chapter,12, 285-314.
2. Anjum SA, Wang LC, Farooq M, Hussain M, Xue LL, Zou CM (2011) Brassinolide application improves the drought tolerance in maize through modulation of enzymatic antioxidants and leaf gas exchange. Journal of Agronomy and Crop Science, 197(3): 177-185.
3. Atalay İ (1992) Kayın (Fagus orientalis Lipsky.) ormanlarının ekolojisi ve tohum transferi yönünden bölgelere ayrılması. Orman Bakanlığı Orman Ağaçları ve Tohumları Islah Araştırma Müdürlüğü Yayın No:5, Ankara.
4. Büyük İ (2014) Tuz ve kuraklık stresi altında geliştirilmiş farklı fasülye (Phaseolus vulgaris L.) çeşitlerinde LEA-3 geni mRNA ifade seviyelerinin kantitatif real-time PCR yöntemiyle incelenmesi. Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara.
5. Büyük İ, Aydın S, Aras S (2012) Bitkilerin stres koşullarına verdiği moleküler cevaplar. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 69 (2): 97-110.