21. YÜZYIL ENSTRÜMAN TASARIM VE YAPIM PRATİKLERİNDE YENİ BİR YAKLAŞIM ÖNERİSİ; HİBRİT LUTİYELİK

Abstract

21. Yüzyılın ilk çeyreğinde ivme kazanan yeni tasarım ve üretim teknolojileri her alanda olduğu gibi müzik ve enstrüman yapım alanında da önemli değişimlere ve dönüşümlere sebep olur. Özellikle endüstri 4.0 ve 5.0 gibi akıllı teknolojiler üzerine inşa edilen günümüz çağında; yeni tasarım ve üretim araçlarının kullanımı yaygınlaşırken geçmiş yüzyılların başat konvansiyonel üretim teknolojileri/yöntemleri bu yeni teknolojik/dijital mecralarda işlevsiz kalarak farklı tasarım ve üretim yöntemlerinin kullanılmasını zorunlu kılar. Diğer yandan yeni kompozit malzemelerin; geri dönüştürülebilir hammaddelerin işlenebildiği katmanlı (eklemeli) imalat teknolojileri ise üretimin her alanına yayılır ve yeni üretim anlayışlarının gelişmesine vesile olur. Tüketici tabanında ise “do it yourself” ve “maker movement” gibi akımların başlıca üretim tezgâhları haline gelen üç boyutlu yazıcı teknolojileri giderek, üretimin vazgeçilmez unsurları olmaya başlar. Bunlara ek olarak günümüzde yaşanan çevre ve ormansızlaştırma sorunları, enstrüman yapımı gibi geleneksel üretim yöntemlerinin başlıca hammaddesi olan ahşabın, tedariğinde güçlükler yaşanmasına sebep olurken kaliteli akustik malzemelere ulaşım zorlaşır ve maliyetler gün geçtikçe artar. Tüm bu değişimlere koşut enstrüman yapım alanıysa evirilerek disiplinlerarası hibrit yöntemlerin kullanıldığı bir üretim alanı haline gelir. Nitel araştırma yöntemleri kullanılarak hazırlanan bu derleme makalede; enstrüman yapım alanının, günümüzde kazandığı yeni boyutlarla hem kavramsal hem de teknolojik bir arkaplanda nasıl melez bir yapıya evrildiği irdelenirken, ‘hibrit lutiyelik’ kavramı alternatif bir öneri olarak sunulur.