İlkokul Döneminde Dijital Okuryazarlık: Ölçek Geliştirme ve Uygulama-Reference-Cited by-同舟云学术

İlkokul Döneminde Dijital Okuryazarlık: Ölçek Geliştirme ve Uygulama

Published:2024-07-31 Issue:29 Volume:15 Page:29-48
ISSN:1309-8659
Container-title:Eğitim Ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori Ve Uygulama
language:
Short-container-title:

Author:

Berkay Feride¹^ORCID,Hazar Esin²^ORCID

Affiliation:

1. SİVAS CUMHURİYET ÜNİVERSİTESİ, EĞİTİM BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, EĞİTİM BİLİMLERİ (YL) (TEZLİ)

2. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi, Eğitim Fakültesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ilkokul öğrencilerinin dijital okuryazarlık düzeylerine yönelik öz yeterliliklerini ortaya koyacak geçerlik ve güvenirliği kanıtlanmış bir ölçek geliştirmek ve geliştirilen ölçeği uygulayarak öğrencilerin dijital okuryazarlık düzeylerini çeşitli değişkenler bakımından ele almaktır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır ve 491 ilkokul öğrencisi ile ölçek geliştirme çalışmaları yürütülmüş; 122 ilkokul öğrencisi ile uygulama yapılmıştır. Ölçek geliştirme sürecinde yapılan Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) sonucunda toplam varyansı 66,730 olan 18 maddelik, Sosyal-Duygusal, İletişim ve İşbirliği, Dijital İçerik Üretme ve Bilgi ve Veri Okuryazarlığı olarak isimlendirilmiş dört faktörden oluşan bir yapı ortaya çıkmıştır. Doğrulayıcı Faktör Analizi ile 18 maddeden oluşan, 4 boyutlu ölçeğin yeterli uyum değerlerine sahip olduğu doğrulanmıştır. Geliştirilen ölçeğin güvenirlik katsayısı .85 bulunmuştur. Uygulama aşamasının sonuçlarına göre; ilkokul öğrencilerinin kendilerini yeterli düzeyde dijital okuryazar olarak gördükleri; Bilgi ve Veri Okuryazarlığı, İletişim ve İşbirliği ve Sosyal Duygusal boyutlarda yeterli ve dijital içerik üretmede orta düzeyde gördükleri ortaya çıkmıştır. Ölçek genelinde ortalama puanlar arasında cinsiyet bazında anlamlı fark çıkmamış ancak erkek öğrencilerin Sosyal Duygusal ve İletişim ve İşbirliği alt boyutlarındaki ortalamaları ile kız öğrencilerinki arasında kız öğrenciler lehine istatistiksel olarak anlamlı şekilde fark olduğu görülmüştür. Sınıf seviyesi değişkenine göre dördüncü sınıfa ait puan ortalamalarının, diğer bütün sınıf düzeylerinden daha yüksek olduğu; ikinci sınıf öğrencilerinin ortalama puanları arasında üç ve dördüncü sınıf öğrencileri lehine anlamlı bir fark olduğu sonucu elde edilmiştir.

Publisher

Eğitim-Bir-Sen

Reference37 articles.

1. Acar, Ç. (2015). Anne ve babaların ilkokul ortaokul ve lise öğrencisi çocukları ile kendilerinin dijital okuryazarlıklarına ilişkin görüşleri [Yüksek Lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.

2. Aşıcı, M. (2009). Kişisel ve sosyal bir değer olarak okuryazarlık. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 9-26.

3. Atif, Y., & Chou, C. (2018). Digital citizenship: Innovations in education, practice, and pedagogy. Journal of Educational Technology & Society, 21(1), 152-154.

4. Aydın, A. (2015). Dijital vatandaşlık. Türk Kütüphaneciliği, 29(1), 142-146.

5. Baterna, H. B., Mina, T. D. G., & Rogayan Jr, D. V. (2020). Digital literacy of STEM senior high school students: Basis for Enhancement Program. International Journal of Technology in Education, 3(2), 105-117.