Affiliation:
1. Department of Community Pharmacy, Faculty of Pharmaceutical Sciences in Sosnowiec, Medical University of Silesia, Katowice, Poland
2. Department of Clinical Chemistry and Laboratory Diagnostics, Faculty of Pharmaceutical Sciences in Sosnowiec, Medical University of Silesia, Katowice, Poland
3. Students’ Research Club at the Department of Community Pharmacy, Faculty of Pharmaceutical Sciences in Sosnowiec, Medical University of Silesia, Katowice, Poland
Abstract
Gojenie się ran to proces dynamiczny, którego celem jest przywrócenie homeostazy oraz funkcjonalności uszkodzonej tkanki. To wysoce złożony, wieloetapowy proces, którego zaburzenie prowadzi do powikłań i problemów zdrowotnych osoby poszkodowanej. Omawiany proces przebiega w ustroju ludzkim dwiema drogami. Pierwszą z nich jest ziarninowanie, drugą rychłozrost. Niezależnie od sposobu gojenia się rany, poszczególne fazy tego procesu wzajemnie nachodzą na siebie, gdzie przed zakończeniem fazy poprzedniej rozpoczyna się następna. Rozgraniczenie poszczególnych faz ma charakter czysto praktyczny. Wyróżnia się cztery fazy gojenia: fazę hemostazy, fazę zapalenia, fazę proliferacyjną – inaczej fazę replikacji i syntezy – oraz fazę remodelingu.
Proces gojenia się ran jest procesem naturalnie zachodzącym w organizmie, długotrwałym i złożonym, który zachodzi w przypadku zranienia. Nieprawidłowy przebieg gojenia może skutkować wystąpieniem ran przewlekłych, martwic czy nadmiernego bliznowacenia. Wspomaganiem tego naturalnie zachodzącego w organizmie procesu jest leczenie ran. W przypadkach wymagających takiego wsparcia stosuje się opatrunki, które są elementem niezbędnym, mającym zastosowanie w ochronie zdrowia. Idealny opatrunek powinien: tworzyć barierę przed czynnikami zewnętrznymi, utrzymywać odpowiednie środowisko w łożysku rany (odpowiednia temperatura, wysoka wilgotność, lekko kwaśne pH, umożliwienie wymiany gazowej), absorbować nadmiar krwi oraz wysięku, utrzymywać ranę w czystości – oczyszczać z tkanki martwiczej i toksyn – nie przywierać do rany, aby uniknąć jej uszkodzenia w trakcie wymiany opatrunku, nie wykazywać działania uczulającego, a także drażniącego.
Publisher
Medical University of Silesia
Reference33 articles.
1. Fornalski J. Wound healing with hypertrophic scars – treatment metods. [Article in Polish]. Nowa Med. 2006; 4: 66–70.
2. Witmanowski H., Lewandowicz E., Zieliński T., Łuczkowska M., Kruk-Jeromin J. Hypertrophic scars and keloids Part I. Pathogenesis and pathomechanism. [Article in Polish]. Adv. Dermatol. Allergol./Post. Dermatol. Alergol. 2008; 25(3): 107–115.
3. Jachowicz R. Farmacja praktyczna. Wyd. Lekarskie PZWL. Warszawa 2016.
4. The Role of the Extracellular Matrix Components in Cutaneous Wound Healing
5. Aspectos celulares da cicatrização