Affiliation:
1. Bursa Uludağ Üniversitesi
Abstract
Madeni para sisteminin geçerli olduğu tarihsel dönemlerden günümüz modern ekonomilerinin kâğıt para rejimine kadar geçen tarihsel süreçte, insanlar tarafından çeşitli amaçlarla para kullanımı giderek yaygınlaşmış ve daha karmaşık bir hale gelmiştir. Bu süreçte aynı zamanda “paranın değerinin düşürülmesi”, sık tercih edilen bir iktisat politikası olmuştur. Literatürde “paranın değerinin düşürülmesi” anlamında “tağşiş” ve “devalüasyon” terimleri kullanılmaktadır. Bunlar yer yer aynı anlamı çağrıştırmakta, ancak esasen bazı açılardan birbirlerinden farklılaşmaktadır. Temel olarak tağşiş, madeni para sistemlerinde kullanılan bir uygulama olarak para otoriteleri tarafından madeni paraların değerli maden içeriğinin düşürülmesi demektir ve tağşiş sonrasında parada meydana gelen değer kaybı somuttur. Kâğıt para sistemlerinde kullanılan devalüasyon ise sabit kur rejiminde yine para otoriteleri tarafından paranın değerinin düşürülmesi demektir. Ancak devalüasyonun temsili para sisteminde geçerli olmasına bağlı olarak söz konusu değer kaybı bu kez soyut olarak gerçekleşmektedir. Bu kapsamda çalışmada tağşiş ve devalüasyon uygulamalarının niteliksel özellikleri kıyaslanarak bunları gerekli kılan koşulların ve uygulama sonrasında ortaya çıkan sonuçların karşılaştırılması amaçlanmaktadır. Bu çerçevede öncelikle her iki politikanın da özellikleri ve işleyiş mekanizmaları açıklanmış, ardından karşılaştırmalı analiz yöntemiyle ortak özellikleri ve farklı yönleri değerlendirilmiştir.
Publisher
Anadolu Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi
Reference117 articles.
1. Agenor, P.-R. (1991). Output, devaluation and the real exchange rate in developing countries. Weltwirtschaftliches Archiv, 127(1), 18-41. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/40439967
2. Alexander, S. S. (1959). Effects of a devaluation: A simplified synthesis of elasticities and absorption approaches. The American Economic Review, 49(1), 22-42. Erişim adresi: https://www.jstor.org/stable/1808056
3. Allen, M. (2016). Currency depreciation and debasement in Medieval Europe. D. Fox ve W. Ernst (Yay. haz.). Money in the Western Legal Tradition: Middle Ages to Bretton Woods (s. 41-52) içinde. Oxford: Oxford University Press .
4. Başbakanlık Osmanlı Arşiv, Cevdet-Darphane (C.DRB. (1819). Dosya No: 29. Gömlek No: 1434.
5. Başbakanlık Osmanlı Arşivi, Hatt-ı Hümâyûn (HAT). (1788). Dosya No: 11. Gömlek No: 412.