A GLOBAL SPATIAL OUTLOOK OF CLIMATE-INDUCED MIGRATION

Abstract

Amaç: Bu çalışma, günümüz ve geleceğin en önemli insani krizlerinden biri olması öngörülen iklimsel afet ve göçün küresel ölçekteki mekânsal dağılış örüntüsünü ortaya koyarak iklimsel göçün kapsamlı ve bütünlüklü bir fotoğrafını göstermeyi hedeflemektedir. Güncel olan bu önemli meseleye akademinin dikkatinin çekilmesi de diğer bir amaçtır. Yöntem: Çalışmada nicel verilerden yararlanılmıştır. Küresel ölçekte doğal afet ve göç verisi tutan Uluslararası Afet Veri Tabanı (ing. International Disaster Database, EM-DAT) ve Ülke İçi Göç İzleme Merkezi (ing. Internal Displacement Monitoring Centre, IDMC)’nden iklim ve hava ile ilişkili olan afetlerin verileri kullanılarak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS)’nde görsel hale getirilmiştir. Daha sonra görselleştirilen bu iklimsel afet ve göçlerin zamansal ve mekânsal dağılış bilgisi betimsel analiz tekniği ile irdelenmiştir. Bulgular: İklim değişikliği etkilerinin belirginleşmesiyle birlikte iklimsel afet ve göç olaylarının sayısında, şiddetinde ve sıklığında anlamlı artışlar ortaya çıkmıştır. Başta sel/taşkın, fırtına (özellikle büyük tropikal siklonlar) ve kuraklık olmak üzere iklim ve hava ile ilişkili (orman yangınları, çölleşme, sıcak ve soğuk hava dalgaları vb.) diğer tüm iklimsel afetlere bağlı olarak küresel ölçekte önemli göç hareketleri yaşanmıştır. Ortaya çıkan bu göçlerin çok büyük bir bölümü ise Güneydoğu Asya (özellikle okyanusa kıyısı olan bölgeler), Orta Afrika (özellikle Sahraaltı Afrika Bölgesi) ve Amerika (ABD ve Brezilya dahil olmak üzere bu iki ülke arasında kalan bölge)’da yoğunlaşmaktadır. İnsani yaşam gösterge farklarının ve iklim değişikliği etkilerinin ülkeler/bölgeler ölçeğinde gittikçe daha da belirginleştiği günümüz ve geleceğin dünyasında “iklimsel göç” meselesinin de önemli bir yer tutacağı beklenmektedir. Özgünlük: Siyasi (çatışma ve şiddet), ekonomik ve sosyal nedenlere bağlı olarak yaşanan göç hareketleri ulusal ve uluslararası literatürde yoğun bir şekilde konu olmasına rağmen, çağımızın en önemli sorunu olan küresel iklim değişikliğinin neden olduğu göçler konusu derli toplu bir biçimde yeterince çalışılmamıştır. Dolayısıyla çalışmanın, bu anlamda öncü olması ve konuyu makro ölçekte ele alması nedeniyle literatüre önemli ölçüde katkı sağlayacağı düşünülmektedir.