การสร้างการมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ของชุมชนในเขตอำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี

Abstract

ภูมิหลังและวัตถุประสงค์: การท่องเที่ยวเชิงนิเวศได้รับความสนใจเพิ่มขึ้น เนื่องจากเป็นรูปแบบการท่องเที่ยวที่มุ่งเน้นการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รวมถึงการมีส่วนร่วมของชุมชนท้องถิ่น ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืน งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ (1) ศึกษาระดับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ณ อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี (2) ศึกษาลักษณะส่วนบุคคลที่ส่งผลต่อการมีส่วนร่วม และ (3) ศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างการรับรู้ข่าวสารกับการมีส่วนร่วมของชุมชน ระเบียบวิธีการวิจัย: การวิจัยเชิงปริมาณนี้ใช้กลุ่มตัวอย่าง 400 คน จากประชากร 6,260 คน ในอำเภอบ้านแหลม ได้มาจากการสุ่มแบบบังเอิญ เครื่องมือคือแบบสอบถามที่มีความเชื่อมั่น 0.879 ข้อมูลถูกวิเคราะห์ด้วยสถิติพรรณนาและสถิติอนุมาน ได้แก่ t-test และ ANOVA ผลการวิจัย: พบว่าระดับการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง โดยชุมชนมีส่วนร่วมมากในการหาสาเหตุปัญหา แต่ระดับการมีส่วนร่วมในขั้นตอนอื่น ๆ อยู่ในระดับปานกลาง นอกจากนี้ยังพบว่า ลักษณะส่วนบุคคลที่มีผลต่อการมีส่วนร่วมอย่างมีนัยสำคัญ ได้แก่ อายุและอาชีพ ในขณะที่การรับรู้ข่าวสารไม่มีความสัมพันธ์กับการมีส่วนร่วมอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ สรุปผล: ผลการวิจัยนี้ชี้ให้เห็นว่า การส่งเสริมการมีส่วนร่วมของชุมชนในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศอย่างยั่งยืนนั้น ไม่เพียงแต่ต้องให้ความสำคัญกับการให้ข้อมูลข่าวสารเท่านั้น แต่ยังต้องสร้างความตระหนัก จิตสำนึก แรงจูงใจ และเสริมสร้างศักยภาพให้แก่ชุมชน โดยคำนึงถึงความแตกต่างของปัจจัยส่วนบุคคล เช่น อายุและอาชีพ เพื่อให้ทุกภาคส่วนในชุมชนสามารถมีบทบาทได้อย่างเหมาะสมและใช้ศักยภาพได้อย่างเต็มที่ในการพัฒนาการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ ซึ่งจะนำไปสู่ความยั่งยืนในระยะยาว