Integrated Disaster Management Awareness in Turkish Political Party Statutes and Programs

Abstract

Türkiye Cumhuriyeti, toplumu oluşturan kitlelerin ideolojisini temsil eden siyasi partilerin, yasama ve yürütme erklerine aracılık ettiği, temsili demokrasi ile yürütülmektedir. Siyasi partilerin kuruluş amaç ve hedefleri, yönetim stratejileri, parti tüzük ve programları ile belirlenmektedir. Çalışmada, Türkiye’de aktif siyasi partilerin tüzük ve programları, afet yönetimi bağlamında tartışılmaktadır. Böylece, ülke yönetiminde karar vericilerin afet yönetimine yaklaşımları irdelenerek, afet politikasındaki eksiklerin saptanması amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında, 2022 yılı itibariyle vilayetlerin salt çoğunluğunda örgütlenmesini tamamlayarak bir sonraki genel seçime girme hakkı kazanan, ülke siyasetinde etki ve etkinlik gösteren siyasi partilerin tüzük ve programları incelenmektedir. Çalışma yöntemini nitel içerik analizi oluşturmaktadır. Bu yönteme göre siyasi parti tüzük ve programlarında vurgulanan politika ve stratejiler arasından bütünleşik afet yönetiminin kapsamını oluşturan kavram ve temalar, bütünleşik afet yönetimin beş görev alanı; önleme-zarar azaltma-hazırlık-müdahale-iyileştirme ile ilgilerine göre sınıflandırılmaktadır. Çalışma kapsamında, afete dirençli toplumun oluşturulması için politika geliştirmekle sorumlu olan siyasi partilerin afet olgusuna yönelik yaklaşımları incelenmektedir. Ayrıca, siyasi partilerin sorumluluklarını hangi ölçüde yerine getirmeyi planladıkları ve bütünleşik afet yönetimi üzerine politika geliştirdikleri görev alanları saptanmaktadır. Çalışma sonucunda, medya ve iletişim aygıtlarını güçlü biçimde kullanan yeni nesil siyasi partiler ile birlikte, çağdaş toplumsal ve teknolojik dinamiklere uyum sağlayarak kendini yenileyen köklü siyasi partilerin, afet yönetiminin konuları üzerine politika geliştirdiği görülmektedir. Ancak bu politikalar, bütünleşik afet yönetiminin tüm görev alanlarını kapsayan bilinçli stratejilere dönüşmemekte, dirençli toplumun oluşturulmasına yeterli düzeyde katkı sağlamamaktadır. Bu bağlamda siyasi partilerin, afet yönetimi konusunda toplumsal tabana yayılan, tüm afet türlerini ve afetlerin döngüsel süreçlerini kapsayan, bütünleşik politikalar geliştirmesine ihtiyaç duyulmaktadır.