Putler, Putinna i Śmierć

Abstract

Wojna Rosji z Ukrainą znajduje odzwierciedlenie także w karykaturach politycznych. Każdy dowcip rysunkowy jest wypowiedzią polityczną i formą psychologicznego radzenia sobie z przemocą, lękiem i zagożeniem. Polscy karykaturzyści nawiązują do zbiorowej pamięci wojny i okupacji we własnym społeczeństwie. Zlewają Putina i Hitlera w jedno oraz czerpią z żywych tradycji, takich jak choćby wypędzanie zimy przez palenie i topienie słomianej lalki Marzanny. W tempore belli, a więc w czasach wojny, zmienia się ona w Putinnę. Ale cartoony europejskich twórców pokazują rosyjskiego prezydenta z różnych perspektyw. Tekst skupia się na karykaturze jednoobrazkowej i jej związkach z wydarzeniami świata rzeczywistego oraz przekładach tego świata na obraz i tekst. W kontekście tego, co i jako kto ukazywani są za jej pomocą Putin i Zełenski, autora interesują pytania, na jakich poziomach operują cartoony i plakaty polityczne, do jakich innych treści kultury się odwołują i wreszcie jakie funkcje polityczne, socjologiczne, psychologiczne i artystyczne pełnią. Na użytek tego tekstu autor prowadził badania nad ikonografią i ikonotekstem rosyjskiej wojny w Ukrainie w cartoonach i plakatach politycznych, które ukazały się od momentu wybuchu wojny do połowy kwietnia.