The Crisis of the Second Century in Rome

Abstract

Roma İmparatorluk tarihinde ecelleriyle ölen ve “Evlat Edinilen veya İyi İmparatorlar” olarak anılan Nerva, Traianus, Hadrianus, Antoninus Pius ve Marcus Aurelius’un ardından Commodus’un (MS 180-193) iktidarı başlamıştır. Commodus’un devlet idaresini danışmanlarının eline bırakması başarısız bir yönetim sürmesine ve bu sebeple suikasta kurban gitmesine neden olmuştur. Commodus’un ölümüyle başlayan ve Septimius Severus’un iktidarına kadar devam eden dört yıllık kaotik süreci “II. Yüzyıl Krizi” olarak adlandırmaktayız. Commodus’un ölümünden sonra praetor muhafızları tarafından iktidara getirilen Pertinax, üç ay içerisinde tekrar onlar tarafından tahttan indirilmiştir. Pertinax’ın ölümünden sonra, Roma tahtı tarihinde ilk kez ordu tarafından müzayedeye çıkarılmış ve Didius Iulianus tarafından satın alınmıştır. Yaşanan bu olayın ardından farklı bölgelerdeki askerler ayaklanarak kendi komutanlarını imparator olarak selamlamışlardır. Bunun sonucunda Didius Iulianus, Pescennius Niger, Clodius Albinus ile Septimius Severus arasında yaklaşık dört yıl süren iktidar mücadelesinin sebep olduğu bir kriz meydana gelmiştir. Bu dönemde devam eden salgın hastalıklar ve ekonomik kriz istikrarsızlığın artmasına neden olmuştur. Bu esnada imparatorluğun temel taşı olan Senatus, askerlerin karşısında güç kaybetmiş, imparator tercihini yaparken askerlerin seçimini onaylamak zorunda kalmıştır. Dört yıllık bu süreçte ordunun öne çıkması, Senatusun güç kaybetmesi ve siyasi istikrarsızlık Roma tahtına geçiş sistemini etkileyerek daha uzun sürecek olan “III. Yüzyıl Krizi” nin habercisi olmuştur. Bu çalışmanın amacı MS 193-197 yılları arasında yaşanan kriz döneminin sebep ve sonuçlarını ele alarak Roma İmparatorluk tarihine etkisini ortaya koymaktır.