Mastaura Antik Kenti Savunma Mimarisi Araştırması

Abstract

Mastaura antik kenti Aydın İli, Nazilli İlçesi’nin yaklaşık 3 km kuzeyinde bulunan Bozyurt ve Eycelli mahalleleri arasında uzanan bir vadidedir. Büyük Menderes (Maiandros) boyunca uzanan ve Ege kıyılarını Anadolu’nun içlerine bağlayan Caput Viae yolunun önemli kentlerinden biridir. Konumu itibariyle Karia ve Lydia bölgeleri arasındaki geçiş güzergahı üzerindedir. Khrysaoris Deresi ile ikiye bölünmüş olan kent, verimli bir çevreye sahiptir. Kentin amphitiyatro ve hamam yapısında çalışmalar halen yürütülmektedir. Mastaura 2023 çalışma programının ana konularından biri kentin savunma mimarisidir. Bu program kapsamında yapılan araştırmada, kent kırsalında kule ve Bizans askeri yapı kalıntıları tespit edilmiştir. Kulenin en önemli özelliği Mastaura’nın savunma sistemleri üzerine yapılan araştırmalarda kentin Helenistik Dönem savunmasıyla ilişkili olduğu belirlenen ilk askeri yapı olmasıdır. Ayrıca kulenin hemen kuzeyinde kuleyle ilişkili harçlı bir duvarın varlığı, kulenin Geç Antik Çağ’da da kullanıldığını göstermesi açısından önemlidir. Bir diğer yapı ise batıdaki Mastaura Bizans kalesiyle aynı mimari özelliklerle tasarlanan ve kaleyle aynı dönemde inşa edildiği düşünülen kulenin güneyinde yer alan karakol yapısıdır. Her iki askeri yapının da temel işlevi ait oldukları idari merkezleri olası tehlikelere karşı uyarmak, kırsalda kontrol ve güvenliği sağlamaktır. Bu çalışmanın amacı kent territoryumunda tespit edilen savunma yapılarını tanıtmak, mimarisini incelemek, tarihsel kimliğini açıklamak ve tartışma konusu olan kent savunmasını yorumlamaktır.