Abstract
Anadolu’nun tarihi belgelerde geçen ilk halkı Hattiler’dir ve Anadolu’ya isimlerini vermişlerdir. Zira Anadolu, MÖ III. bin yıldan itibaren Hatti ülkesi adıyla anılmıştır. İlk defa Akadcakaynaklarda geçen bu adlandırma, Geç Asur Devri’ne kadar devam etmiştir. Hitit kralları aynı şekilde Anadolu’yu Hatti ülkesi, kendilerini de Hatti ülkesi kralı olarak anmışlardır. Bu kavmin MÖ III. bin yılda, Anadolu’da yaşadıkları bilinmektedir. Alacahöyük, İkiztepe, Mahmatlar ve Horoztepe buluntularından, Hattilerin maden işlemeciliğinde ileri bir düzeye ulaştıkları anlaşılmaktadır. Hattilerin Koloni Devri’nde Kaniš’te yaşadıkları pek çok Hattice ismin Kültepe metinlerinde geçmesinden bilinmektedir. Onların özellikle, Kızılırmak kavisi içerisinde yaşamış oldukları anlaşılır. Hattitanrı adları teofor isimlerde geçmektedir. Anadolu coğrafyasında birden fazla kült merkezleri bulunduğu bilinmektedir. Hatti ülkesi içerisindeki Arinna veya Nerik gibi kült merkezleri ülke genelinde kutlanılan bayramlara ev sahipliği yaptığı gibi, Hitit krallarının da uğrak yeri olmuştur. Bundan başka bazı kentler önemli tanrıların kült merkezi haline gelmiştir. Bu kentlerden Karahna kenti ise çivi yazılı tabletlerin aktarmış olduğu bilgilerin ışığında, MÖ II. binde Asurlu tüccarların oturdukları önemli bir şehir olarak karşımıza çıkmaktadır. Daha sonraki yıllarda, Hititlerin Hattilerin yaşamış olduğu bölgeyi merkez edinmeleri ile Karahna kenti de önemini koruyup bu dönem içerisinde tapınak kenti şeklinde, Anadolu coğrafyasında, Koruyucu Tanrı’nın önemli bir dini merkezini oluşturduğu anlaşılmaktadır. Kentin Anadolu coğrafyası içerisinde önemli bir kült merkezi olduğu açıktır, bundan başka Hitit imparatorluk dönemine ait bazı Hitit krallarının yıllıklarında ortaya çıkması ile Karahna kentinin siyasi olaylara şahit olduğu da bilinmektedir. Kentin genel yapısı ve konumu hakkında fazla veri olmamasına rağmen, Hatti kültürünün Karahna da etkin olmasından dolayı, belki de şehrin tarihi Hititler öncesindeki devre kadar uzanmaktaydı.
Publisher
OANNES- Uluslararasi Eskicag Tarihi Arastirmalari Dergisi
Reference45 articles.
1. ALP, S.,1977. “Maşat-Höyük'te Keşfedilen Hitit Tabletlerinin Işığı Altında Yukarı Yeşilırmak Bölgesinin Coğrafyası Hakkında”, Türk Tarih Kurumu Belleten, 41/164, ss. 637-647.
2. ALP, S.,1983. “DieLage Der Hethitischen Kultstadt Karahna im Lichte Der Maşat-Texte”, Beitrag Zur Altertumskunde Kleinasiens: Festschrift für Kurt Bittel, Ed.: Kurt Bittel-Rainer Michael Boehmer-Harald Hauptmann,Von Zabern, Mainz am Rhein,ss. 43-46
3. ALVISE, M., 2018. “The Making of Hittite Imperial Landscapes: Territoriality and Balance of Power in South-Central Anatolia during the Late Bronze Age ”, Journal of Ancient Near Eastern History, 3/2, ss.117–62.
4. ARCHI, A., 2015. “Hittite Religious Landscapes “, Sacred Landscapes of Hittitesand Luwians Proceedings of the International Conference in Honour of Franca Pecchioli Daddi, Ed:Anacleto D’Agostino,Valentina Orsi ve Giulia Torri,Firenze University Press, Flornece.
5. BAHAR, H.,TURGUT, M ve KÜÇÜK, B., 2018. “Hititlerde Yerleşim Yeri -Kutsal Dağ İlişkisi Üzerine Bir Mesafe Önerisi”, Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi,39, ss. 403-424.