ZASTOSOWANIE METOD ANALITYCZNYCH W OZNACZANIU AKTYWNOŚCI DEHYDROGENAZY INOZYNOMONOFOSFORANOWEJ (IMPDH) PODCZAS TERAPII IMMUNOSUPRESYJNEJ

Abstract

Dehydrogenaza inozynomonofosforanowa (IMPDH) pełni kluczową rolę w syntezie i  metabolizmie nukleotydów purynowych w szlaku de novo, szczególnie w komórkach limfocytów typu B i T. Wyróżniamy dwie izoformy tego enzymu (IMPDH I i IMPDH II) kodowane przez różne geny, zlokalizowane na dwóch różnych chromosomach, przy czym druga izoforma dominuje w szybko proliferujących komórkach limfocytarnych. Z tego powodu kliniczne znaczenie tego enzymu jest istotne zarówno w terapii immunosupresyjnej, jak i  przeciwnowotworowej. Szeroko stosowane w poprzeszczepieniowych schematach lekowych preparaty zawierające w swoim składzie mykofenolany (ester morfolinoetylowy oraz sól sodową kwasu mykofenolowego) są silnymi, niekompetycyjnymi i odwracalnymi inhibitorami IMPDH. Zauważono, że terapia tego typu preparatami wymaga monitorowania ich stężenia we krwi ze względu na wąski przedział terapeutycznych stężeń ich aktywnego metabolitu — kwasu mykofenolowego. Przedmiotem poniższego przeglądu literaturowego są metody oznaczania aktywności IMPDH, której to poziomy posiadają korelację z wartościami stężenia kwasu mykofenolowego w osoczu krwi w ramach modelu PK/PD (farmakokinetyczno-farmakodynamicznego). W pracy dokonano porównania metod opracowanych w okresie ostatnich 25 lat pod kątem ich użyteczności oraz szybkości wykonania oznaczenia w laboratorium diagnostycznym. Szczególną uwagę poświęcono metodom wykorzystującym analizę chromatograficzną, ze względu na jej specyficzność i uznanie jej za ,”złoty standard” w pomiarze aktywności omawianego biomarkera.