Farmakoterapia bezdechu u wcześniaczej subpopulacji neonatologicznej– możliwości terapeutyczne, implikacje farmakokinetyczne i wskazania do terapeutycznego monitorowania stężeniem leku we krwi

Abstract

Bezdech (ang. apnea of prematurity, AOP) jest stosunkowo często występującym problemem zdrowotnym u pacjentów neonatologicznych urodzonych przedwcześnie. Wiąże się z zatrzymaniem oddechu, co w sposób oczywisty jest niebezpieczne dla zdrowia i życia dziecka. Oprócz klasycznych metod niefarmakologicznych, stosuje się leczenie epizodów bezdechu za pomocą metyloksantyn i/lub doksapramu. Złotym standardem leczenia AOP jest cytrynian kofeiny, który charakteryzuje się korzystniejszym profilem bezpieczeństwa niż teofilina czy lek drugiego rzutu – doksapram. Pomimo oczywistych korzyści terapeutycznych, metyloksantyny charakteryzują się specyficzną farmakokinetyką u noworodków. W tej grupie farmakoterapia wymaga szczególnej indywidualizacji w odniesieniu do dawkowania leków m.in. ze względu na różnice na etapie metabolizmu i wydalania leków z organizmu. Celem poniższego mini-przeglądu literaturowego było scharakteryzowanie możliwości terapeutycznych AOP, jego leczenia metodami przyrządowymi jak i farmakologicznymi. Szczególną uwagę zwrócono na farmakokinetykę stosowanych leków jak i indywidualizację terapii w oparciu o terapię monitorowaną stężeniem leku we krwi. Poruszono temat toksycznych działań niepożądanych, jak również specyfikę interakcji metyloksantyn i doksapramu z innymi lekami. Dodatkowo, zwrócono uwagę na potrzebę wprowadzenia do rutynowej praktyki klinicznej możliwości monitorowania stężeń metyloksantyn  (w szczególności cytrynianu kofeiny). Niestety, obecnie kontrolę leczenia farmakologicznego w kierunku bezdechu u wcześniaków prowadzi się w oparciu o metody przyrządowe i kliniczną obserwację chorego ściśle pod kontrolą doświadczonego lekarza specjalizującego się w neonatologii. SŁOWA KLUCZOWE: cytrynian kofeiny, teofilina, doksapram, bezdech wcześniaczy