Effects of Heading Cuts on Growth, Yield and Fruit Quality in Cherries

Abstract

Kiraz bir orman ağacı hüviyetindedir. Büyük ağaç yapma ve apikal dominansiye eğilimi yüksektir. Bu nedenle ağacın uygun bir budama ile mutlaka şekillendirilmesi gerekir. Kiraz ağaçlarının budanmasında birçok kesim tipi vardır. Ancak tepe ve seyreltme kesimleri iki temel kesim tipi olarak bilinmektedir. Tepe kesimleri sürgünlerin uç kısımlarının, sürgünün yaklaşık 1/4-1/3’ü kadar, kısaltılmasıdır. Seyreltme kesimleri ise sürgünün tümden çıkarılmasıdır. Kiraz yetiştiriciliğinde Gisela 3, Gisela 5, Gisela 6, PHL-C, PiKU 1, PiKU 3, CAB 6P gibi farklı büyüklüklerde ağaçlar yapan çok sayıda anaç bulunmaktadır. Bu anaçlardan bodur Gisela serisi üzerindeki ağaçlarda tepe kesiminin önemi birçok çalışmayla ortaya konmuştur. Fakat PiKU 3 ve CAB 6P gibi yarı kuvvetli anaçlar üzerinde tepe kesiminin yapılıp yapılmayacağına dair herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Oysa ülkemizde bu anaçlarla da bahçeler kurulmaktadır. Samsun’da 2019-2021 yıllarında yürütülen bu çalışmada ‘Regina’/CAB 6P ve ‘Summit’/PİKU 3 kombinasyonlarında tepe kesiminin büyüme, verim ve meyve kalitesi üzerine etkisini belirlemek amaçlanmıştır. Denemede ağaç ve taç hacimleri (m3), meyve ağırlığı (g), meyve eni (mm), meyve sertliği (kg/cm2), suda çözünür kuru madde içeriği (%) ve verim (kg/ağaç) gibi özellikler incelenmiştir. Araştırma sonucunda tepe kesiminin bu kombinasyonlarda ilgili parametreler bakımından etkisinin olmadığı belirlenmiştir. Bununla birlikte tepe kesiminin yan dal sayısını artırdığı ve sürgün boylarını daha makul yaptığı gözlenmiştir.