Kütük Yetiştiriciliğinde Misel Ekim Zamanı Ve Ağaç Türlerinin Shiitake Mantarının (Lentinula edodes) Verim Ve Kalitesi Üzerine Etkileri

Abstract

Bu çalışmada, kütük yetiştiriciliğinde misel ekim zamanı ve ağaç türlerinin shiitake mantarının (Lentinula edodes (Berkeley) Pegler-meşe mantarı) verim ve kalitesi üzerine etkileri araştırılmıştır. Kayın (Fagus orientalis Lipsky), kızılağaç (Alnus glutinosa subsp. barbata C.A. Mey.) Yalt.) ve meşe (Quercus macranthera subsp. syspirensis (K. Koch) Menitsky) olmak üzere 3 farklı ağaç türüne ait kütükler kullanılmıştır. Kütüklere misel ekimi sonbahar (kasım) ve ilkbahar (mayıs) döneminde yapılmıştır. Çalışmada ilk hasata kadar geçen süre, verim ve kalite özellikleri (ortalama mantar ağırlığı, şapka çapı, sap çapı ve uzunluğu ile elde edilen mantarların protein ve mineral madde miktarları) belirlenmiştir. En yüksek ortalama mantar ağırlığı, şapka çapı, sap uzunluğu ve çapı değerleri meşe ve kızılağaç kütükleri üzerinde yetiştirilen shiitake mantarlarında tespit edilmiştir. En yüksek verim aralarında istatistiksel fark bulunmayan kızılağaç ve meşe kütüklerinden, en düşük ise kayın kütüklerinden elde edilmiştir (sırasıyla 555.14, 549.97 ve 103.53 g 10 kg kütük-1). Sonbahar ve ilkbaharda misel aşılanarak açık şartlarda yetiştirilen farklı ağaç türlerine ait kütüklerden elde edilen (misel aşılama zamanı ile ağaç türleri interaksiyonu) verim değerlerinin 93.94-607.2 g 10 kg kütük-1 arasında değiştiği tespit edilmiştir. En yüksek (%17) ve en düşük protein (%12) içerikleri sırasıyla sonbahar döneminde aşılanan meşe kütüklerinden ve ilkbahar döneminde aşılanan kayın ağacı kütüklerinden elde edilen mantarlarda belirlenmiştir. Çalışma sonucunda misel ekim zamanı ve ağaç türlerinin shiitake mantarının verim ve besin içeriği üzerine etkilerinin önemli olduğu saptanmıştır.