Türkiye’deki Seçim Sisteminin Siyasi Parti İttifaklarına Etkisi

Abstract

Modern dünyada seçimler, demokrasinin olmazsa olmazıdır. Ülke yönetiminde kimin söz sahibi olarak iktidar olacağını, kimin iktidara muhalefet edeceğini belirleyen de seçimlerdir. Bu belirleme de ülkelerin tercih ettiği seçim sistemine göre olmaktadır. Seçimlerin yanı sıra seçim sistemleri, ülkeleri demokrasiye yakınlaştıran ya da demokrasiden uzaklaştıran unsurların başında yer almaktadır. Çoğunluk sistemi ve orantılı temsil sistemi gibi iki temel seçim sistemi bulunsa da, iki sistemin birçok alt kategorisi bulunmaktadır. Türkiye özelinde bakıldığında çok partili hayata geçiş ile birlikte farklı seçim sistemleri denenmiştir. 1961 yılından itibaren de orantılı seçim sistemi kullanılmaktadır. Buna ek olarak Türkiye’de seçimlerde orantılı temsil sistemiyle birlikte baraj ve seçim çevresi uygulaması kullanılırken oyların sayımında d’hondt usulü kullanılmaktadır. 2018 yılından itibaren ise Türkiye’de partiler ittifaklar kurarak seçimlere katılmaya başlamıştır. Böylece 2018 yılından itibaren Türkiye’de ittifaklı orantılı temsil sistemi uygulamaya konulmuştur. Bu sistem tamamen Türkiye’ye özgü olup mecliste sandalye dağılımında ittifaksız seçimlere göre farklılık yaratmıştır. Bu çalışmada, Türkiye’nin 1961 yılından itibaren kullandığı seçim sisteminin ittifaklı seçime yansıması ele alınacaktır.