Abstract
W niejawnej obserwacji uczestniczącej badacz/ka celowo zataja prowadzenie badań i/lub swoją badawczą tożsamość przed jej uczestnikami. Wywołuje to kontrowersje etyczne w środowisku naukowym, między innymi z powodu braku świadomej i dobrowolnej zgody na udział w badaniu. Zapisy zawarte w anglosaskich kodeksach etyki antropologa sugerują nieetyczność takiego sposobu pozyskiwania danych, chyba że badania odbywają się w sferze publicznej lub gdy ujawnienie się badacza/ki zagrażałoby czyjemuś życiu. Z kolei Kodeks etyki socjologa Polskiego Towarzystwa Socjologicznego (2012) przyzwala na badania ukryte na zasadzie wyjątku, gdy istnieją ku temu przesłanki metodologiczne. Niewiele jednak wiadomo o tym, jak badacze i badaczki oceniają taką praktykę pod względem etycznym. Na podstawie wywiadów pogłębionych z 56 antropologami i antropolożkami oraz socjologami i socjolożkami na temat etyki badań w praktyce badawczej analizuję, pod jakimi warunkami można usprawiedliwić przeprowadzenie niejawnej obserwacji uczestniczącej. Odpowiadam także na pytanie, czy opinie socjologów i socjolożek różnią się od opinii antropologów i antropolożek w tej sprawie.
Publisher
Uniwersytet Lodzki (University of Lodz)
Reference66 articles.
1. Antas Jolanta (1999) O kłamstwie i kłamaniu. Studium semantyczno-pragmatyczne. Kraków: TAiWPN Universitas.
2. American Anthropological Association (2012) Statement on ethics: principles of professional responsibilities http://ethics.americananthro.org/category/statement/ [dostęp 4.02.2022].
3. American Sociological Association (2018) Code of ethics www.asanet.org [dostęp 6.05.2022].
4. Association of Social Anthropologists of the UK and the Commonwealth (2021) Ethical guidelines for good research practice https://www.theasa.org/downloads/ASA%20ethics%20guidelines%202011.pdf [dostęp 4.02.2022].
5. Bielska Beata (2016) Praktyki ukrywania. O pułapkach, pokusach i pożytkach z badań niejawnych. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 12, nr 3, s. 70‒87 http://www.qualitativesociologyreview.org/PL/Volume35/PSJ_12_3.pdf [dostęp 4.02.2022].
Cited by
1 articles.
订阅此论文施引文献
订阅此论文施引文献,注册后可以免费订阅5篇论文的施引文献,订阅后可以查看论文全部施引文献