CAQDAS w badaniach digitalizacji i odbioru dziedzictwa kulturowego. Korzyści i ograniczenia

Abstract

Celem artykułu jest refleksja na temat korzyści i ograniczeń płynących z połączenia i wzajemnego przenikania się tradycyjnych metod badania i analizy ze wspomaganą komputerowo analizą danych jakościowych. Artykuł zawiera krytyczną analizę tego procesu przeprowadzoną na przykładzie projektu badawczego pod tytułem „Cyfrowe praktyki i strategie upowszechniania i odbioru dziedzictwa kulturowego w Polsce w latach 2004–2014”. W pierwszej części artykułu omówione zostały założenia projektu ze szczególnym uwzględnieniem roli i sposobu łączenia tych podejść na etapie organizacji badań. Autor artykułu opisuje rolę, jaką w projektowaniu badań odgrywa CAQDAS i sposób, w jaki wpływa ona na percepcję problemu badawczego, oraz późniejszą interpretację wyników badania. W drugiej części artykułu przedstawiono poszczególne etapy badania, ze szczególnym uwzględnieniem przenikania się różnych podejść do badań i analizy na etapie budowania bazy danych, kodowania danych tekstowych, analizy, wizualizacji danych i interpretacji wyników. W sposób szczególny omówiono korzyści i ograniczenia zastosowania CAQDAS do analizy treści i zawartości dokumentów prawnych jako danych zastanych oraz transkrypcji wywiadów pogłębionych. Głównym celem metaanalizy przebiegu badania jest propozycja optymalnego połączenia tradycyjnych i nowoczesnych metod badania i analizy danych w złożonych projektach, które pozwoliłoby na wykorzystanie nowych możliwości technologicznych w badaniach społecznych, a jednocześnie – na uniknięcie „pułapek” i ograniczeń z nimi związanych.