Gesty i rytuały niewerbalne oraz ich znaczenie w obecnej polityce polskiej

Abstract

W artykule poddaliśmy analizie niewerbalne zachowania i niewerbalne rytuały przedstawicieli Prawa i Sprawiedliwości, partii aktualnie rządzącej. Na podstawie naszych obserwacji i analizowanych materiałów filmowych zauważyliśmy trzy nowe podstawowe tendencje w niewerbalnych rytuałach wystąpień publicznych na polskiej scenie politycznej. Po pierwsze, wystąpienia polityków obecnej władzy charakteryzuje ubogość gestyczna w publicznej narracji, która ogranicza się na ogół do zachowań adaptacyjnych, mających na celu zwiększenie komfortu mówcy kosztem uplastycznienia jego werbalnych wywodów. Po drugie, zauważyliśmy, że większość tak zwanych emblematów obscenicznych, czyli gestów wyrażania pogardy, braku szacunku czy lekceważenia, pojawia się w przestrzeni, w której nie powinny się zdarzać – w parlamencie i sytuacjach publicznych, z czego wnioskujemy, że partia rządząca zrezygnowała z zasad politycznej poprawności. Po trzecie, zaobserwowaliśmy na tej scenie jawne łamanie i zaburzanie zakorzenionych w kulturze obyczajów i rytuałów, a także mieszanie dwóch sfer rytuałów: sacrum i profanum.